بررسی و تحلیل توسعه تسهیلات شهری از دیدگاه عدالت فضایی (مطالعه موردی شهر یاسوج)

عدالت فضایی از مباحثی است که در سال های اخیر در میان جغرافی دانان و برنامه ریزان اهمیت ویژه ای یافته است. از آن جا که تسهیلات شهری ساختاردهنده ی شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر می باشد، بی عدالتی در نحوه ی توزیع آن تاثیر جبران ناپذیری بر ساختار و ماهیت شهر گذاشته است. یکی از دلایل بروز مسائل ناشی از شهرنشینی و شهرگرایی کم توجهی یا بی توجهی به آثار عدالت فضایی در کشورهاست. هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل توسعه تسهیلات شهری از دیدگاه عدالت فضایی در شهر یاسوج است. بر این اساس روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی و نوع تحقیق، بنیادی و توسعه ای است که در آن از مدل های آماری از قبیل ضریب همبستگی و رگرسیون ها استفاده شده است. همچنین با استفاده از ۱۲ شاخص خدماتی نحوه ی توزیع خدمات در ۲۳ محله ی شهر بررسی شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که از نظر توزیع خدمات در شهر یاسوج، ۳ محله دارای توزیع خدمات کاملا متعادل، ۵     محله تقریبا متعادل، ۸ محله نیمه متعادل و ۷ محله نیز نامتعادل بوده اند. بر همین اساس ساکنان محله های ۱۳، ۱۸ و ۱۹ ( واقع در جنوب و غرب شهر) بیشترین نیازمندی را دارند. بیش از ۸۰ درصد جمعیت آنها، نیازمندی بالا به خدمات دارند و محله های ۲، ۴، ۶ و ۸، ۹، ۱۰، ۲۲ ( واقع در شرق و مرکز شهر) کمترین نیازمندی به خدمات را دارا هستند.   برقراری ارتباط آماری بین تراکم توزیع خدمات و تراکم خالص جمعیت با z-score نشان می دهد که تراکم جمعیت با توزیع خدمات دارای رابطه معناداری نسبی است. به گونه ای که محله هایی با تراکم جمعیتی خیلی بالا، دارای توزیع خدمات کاملا نامتعادل هستند. از طرف دیگر این نتیجه به دست آمده است که دسترسی نسبتا مناسبی به تسهیلات شهری وجود دارد. با این وجود، نابرابری میزان دسترسی به تسهیلات در شهر مشهود است.

کلیدواژه ها:

تسهیلات شهری ، توزیع و تمرکز فضایی ، عدالت فضایی ، شهر یاسوج