آسیب شناسی ریزش دانه کلزا در ایران. مطالعه موردی: استان مرکزی

در این بررسی که به عنوان یک طرح مطالعاتی مصوب استانداری مرکزی و با همکاری دستگاه های مربوطه انجام پذیرفته است مشخص گردید به طور متوسط بیش از10/8 درصد از کلزای تولیدی استان در اثر ریزش دانه هدر می رود. این میزان ضایعات فقط مربوط به مراحل برداشت بوده و انواع ضایعات دیگر حین حمل و نقل و انبارداری به آن اضافه می شود. در این مقاله آسیب شناسی ریزش دانه کلزا در مزارع استان مرکزی تبیین گردیده است. همچنین به یکی از ابعاد مهم آن یعنی وجود پدیده ناهمرسی در گیاه پرداخته است. بر اساس آمارهای منظقه ای و نظرات کارشناسان و کشاورزان استان مرکزی در سال های 1385 تا 1387 میزان ضایعات ناشی از ریزش دانه کلزا در مرحله برداشت به حدود 3 تا 130 هزار دانه در متر مربع و گاهی تا 200 هزاردانه در متر مربع رسیده است. در سال زراعی 86-85 میزان ریزش دانه کلزا در سطح مزارع استان مرکزی 429/5 تن بوده است نتایج این بررسی نشان داد که حداقل پانزده عامل برای ریزش دانه کلزا وجود دارد که مهمترین آنها آلودگی مزارع به علف های هرز می باشد. ریزش دانه در اثر مشکلات ناشی از وجود علف های هرز تا 268 کیلوگرم در هکتار برای مزارع با 3 تن تعیین گردید. از سایر عوامل موثر می توان به عدم کارایی ادوات، تراکم نامطلوب و / میانگین عملکرد 5 ناهمرسی بوته ها اشاره کرد. درصد تفاوت در رطوبت بافت های گیاه تا 8% نمایانگر اهمیت رطوبت یکسان بوته ها در جلوگیری از ریزش های حین برداشت می باشد

کلیدواژه ها:

کلزا ، ریزش دانه ، ناهمرسی ، زمان برداشت ، استان مرکزی