بررسی و گزینش در بین چند جمعیت خاکشیر بومی (Descurainia sophia) استان خراسان رضوی برای عملکرد و اجزای عملکرد در شرایط گلخانه

با توجه به آنکه خاکشیر از مهمترین گیاهان دارویی می باشد لذا این مطالعه به بررسی و گزینش از بین چند جمعیت خاکشیر بومی استان خراسان رضوی برای صفات کمی می پردازد. در این بررسی از ۱۰ جمعیت خاکشیر شامل داورزن، الماجق، بشرویه، سربندکلات، گلمکان، فریمان، کاشمر، رباط سنگ، قلعه زو و باخزر استفاده شد. برای تجزیه واریانس و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS ۱۹ و SAS استفاده شد. برای مقایسه میانگین ها از آزمون حداقل تفوت معنی دار استفاده شد. به منظور رسم اشکال و نمودارها نیز نرم افزارهای Excel بکار برده شد. در این بررسی از نمودار هیستوگرام و دندوگرام استفاده شد. نتایج این بررسی نشان داد که وزن هزار دانه در جمعیت های مختلف خاکشیر در هر ۶ نسل تحت تاثیر معنی دار نوع منظقه قرار گرفت. با افزایش نسل از ۱ به ۶ وزن هزار دانه به صورت مداوم افزایش یافت. در نسل ۶ تکثیر خاکشیر بیشترین وزن هزار دانه در جمعیت گلمکان به مقدار ۱۷/۱ گرم مشاهده شد. کمترین وزن هزار دانه نیز در جمعیت رباط سنگ به مقدار ۰۲/۱ گرم حاصل شد. بین تیمار گلمکان که بیشترین مقدار را داشت با دومین جمعیت از این حیث یعنی جمعیت الماجق تفاوت آماری معنی داری مشاهده شد. نتایج حاصل از تجزیه کلاستر صفات عملکردی (درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، شاخص بنیه بذر، میانگین مدت جوانه زنی) به صورت نمودار دندوگرام در نسل اول و آخر نشان داده شده است.

کلیدواژه ها:

خاکشیر ، تعداد غلاف ، وزن هزار دانه ، جمعیت