ارزیابی عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‎های مختلف بهاره کلزا (Brassica napus) در پاسخ به تاریخ و فصل کشت در منطقه کرج

کلزا به دلیل دارا بودن ژنوتیپ‎های بهاره و پاییزه و سازگاری با شرایط آب و هوایی، به عنوان نقطه امیدی برای تامین روغن خوراکی کشور به شمار می‎آید. به‎منظور بررسی تاثیر فصل کاشت و تاریخ کشت بر عملکرد کمی و کیفی ژنوتیپ‎های کلزا، دو آزمایش جداگانه در فصل‎های پاییز و زمستان به‎صورت کرت‎های خردشده و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در طول دو سال (۱۳۹۴-۱۳۹۳ و ۱۳۹۵-۱۳۹۴)، در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج انجام شد. در این مطالعه، تاریخ‎های کشت پاییز شامل ۱۵ مهر، ۲۵ مهر و۱۰ آبان و تاریخ‎های کشت زمستان شامل ۲۰ بهمن، ۳۰ بهمن و۱۰ اسفند، به عنوان عامل اصلی و ژنوتیپ‎های کلزا شامل RGS۰۰۳، Dalgan، Zabol۱۰، Hyola۴۰۱ و  Hyola۴۸۱۵ به‎عنوان عامل فرعی درنظر گرفته شدند. عملکرد دانه و روغن ژنوتیپ‎های کلزا در فصل کشت پاییز، ۴۳۳۰ و ۱۸۴۰ کیلوگرم در هکتار بود، درحالی که با کشت در فصل زمستان، مقدار این صفات با کاهش ۳/۴۳ و ۶/۴۶ درصدی مواجه شدند. در فصل پاییز، بیشترین عملکرد دانه و روغن با میانگین ۵۰۳۳ و ۲۲۰۲ کیلوگرم در هکتار متعلق، به تاریخ کشت ۱۵ مهر و در فصل زمستان با میانگین ۲۹۹۶ و ۱۲۴۸ کیلوگرم در هکتار، به تاریخ ۲۰ بهمن تعلق داشت. به‎طورکلی، ژنوتیپ Dalgan به‎دلیل صفات زراعی مناسب مانند تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، طول خورجین، وزن هزار دانه و همچنین عملکرد بالای دانه و روغن، برای کشت در نواحی معتدل با اقلیم‎های خشک و نیمه خشک مانند کرج پیشنهاد می‎شود.

کلیدواژه ها:

تعداد خورجین در بوته ، تعداد دانه در خورجین ، روغن ، عملکرد دانه ، وزن دانه