تاثیر الیسیتور دمای پایین در مدت زمان های مختلف در محیط کشت ریشه نابجا گیاه گل راعی( Hypericum perforatum L.)

کاربرد الیسیتورهای غیرزیستی در مسیرهای بیوسنتزی که منجر به تشکیل و تنظیم متابولیت­های ثانویه می­شود بسیار حائز اهمیت است. این پژوهش با هدف بررسی تاثیر الیسیتور دمای پایین بر میزان هایپریسین، فلاونوئید، فنل، ظرفیت آنتی­اکسیدانی و وزن خشک گل راعی ( Hypericum perforatum L) انجام شد. بذر ها از رقم توپاز، شرکتPharmasaat  کشور آلمان با خلوص %۹۹ و قوه نامیه %۸۵  که در پروژه مقدماتی جهت توانایی تولید متابولیت های ثانویه مورد ارزیابی قرار گرفته بودند، تهیه گردید. بذور در محیط کشت MS در ظروف استریل کشت داده شدند و در اتاق رشد با دمای ۱±۲۵درجه سانتی­گراد و تناوب نوری ۸ ساعت تاریکی و ۱۶ ساعت روشنایی با نور فلورسنت نگهداری شدند، این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار اجرا و تاثیر دماهای ۴، ۸، ۱۶ و ۲۵ درجه سانتی­گراد در مدت زمان­های ۲۴ ساعت، ۷۲ ساعت و یک هفته مورد ارزیابی قرار گرفت. بیشترین میزان هایپریسین در دمای ۴ درجه به مدت یک هفته و ۷۲ ساعت به ترتیب با میزان ۵۹/۰ و ۵۵/۰ میکروگرم بر گرم ماده خشک و بیشترین ظرفیت آنتی­اکسیدانی در دمای ۴ درجه به مدت یک هفته با میزان ۸۷/۰ درصد مشاهده شد. با افزایش دما به ۱۶ درجه (به مدت ۲۴ ساعت) کمترین میزان هایپریسین و ظرفیت آنتی­اکسیدانی مشاهده گردید. اعمال دمای ۴ درجه به مدت یک هفته سبب افزایش میزان فلاونوئید گردید. بیشترین میزان فنل نیز در نمونه­های تحت تیمار ۴ درجه به مدت یک هفته و ۷۲ ساعت به ترتیب با میزان ۶۵/۵ و ۰۳/۵ میلی­گرم بر گرم ماده خشک حاصل شد. اعمال دمای ۴ درجه به مدت یک هفته بیشترین تاثیر را بر وزن خشک گیاه نشان داد. با توجه به افزایش متابولیت­ ثانویه هایپرسین، فنل، فلاونوئید و ظرفیت آنتی­اکسیدانی گیاه گل راعی پس از اعمال دمای ۴ درجه سانتی­گراد (به مدت یک هفته و۷۲ ساعت)، کاربرد این الیسیتور جهت افزایش متابولیت­های ثانویه گیاه گل راعی توصیه می­گردد.

کلیدواژه ها:

Abiotic elicitor ، Antioxidant capacity ، Flavonoid ، Dry weight ، Hypericin ، الیسیتور غیرزیستی ، ظرفیت آنتی اکسیدانی ، فلاونوئید ، وزن خشک ، هایپریسین