تاثیر قارچ میکوریز Glomus mosseae بر رشد، ترکیبات فنلی و فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان تحت تنش مس در گیاه پسته (Pistacia vera)

یکی از روشهای قابل استفاده برای کاهش اثرات مخرب ناشی از تنش مس استفاده از قارچ های میکوریز میباشد. این پژوهش برای تعیین اثر قارچ میکوریز Glomus mosseae بر رشد و بعضی پارامترهای فیزیولوژیکی گیاه پسته رقم احمد آقایی در پاسخ به افزایش غلظت مس خاک انجام گرفت. آزمایش مذکور به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه سطح مس (غلظت های ۰، ۳۰۰ و ۶۰۰ میلی گرم در لیتر نیترات مس) و در دو وضعیت میکوریزی و غیر میکوریزی اجرا شد. در همه گیاهان شاهد و تیمار شده با مس، طول و وزن خشک ریشه و ساقه گیاهان میکوریزی از گیاهان غیرمیکوریزی بیشتر بود. همچنین مس منجر به کاهش محتوای کلروفیل a وb، کارتنوئیدها، پروتئین کل، غلظت فسفر، قند کل، پرولین و ترکیبات فنلی گردید اما همزیستی میکوریزی باعث افزایش معنی دار این شاخص ها گردید. تنش مس موجب افزایش پراکسیداسیون لیپیدها، میزان مالون دآلدئید (MDA)، پراکسیدهیدروژن (H۲O۲)، فعالیت پراکسیداز (POD)، آسکوربات پراکسیداز(APX) و سوپر اکسید دیسموتاز (SOD) در همه گیاهان گردید، اما میزان MDA، H۲O۲ و کاتالاز (CAT) در گیاهان میکوریزی  به طور معنی داری کمتر از گیاهان غیر میکوریزی بود. بر اساس نتایج میزان مس انتقال یافته از ریشه به بخش هوایی در پسته صرف نظر از وضعیت میکوریزی آن کمتراز یکTF≤۱) ) و فاکتور تجمع زیستی بیشتر از یک (BCF ≥ ۱) بود.  بنابراین پسته می تواند تثبیت کننده (phytostabilizer) مس باشد و همزیستی با قارچ Glomus mosseae  باعث تجمع بیشتر مس در ریشه گردید.  

کلیدواژه ها:

Heavy metal ، Symbiosis ، Oxidative stress ، Translocation factor ، تنش اکسیداتیو ، فاکتورانتقال ، فلز سنگین ، همزیستی