پتروگرافی و شیمی کانی سنگ های آتشفشانی جنوب غرب جندق (شمال شرق اصفهان)

سنگ های آتشفشانی ائوسن در جنوب غرب جندق و در محل گسل درونه گستره وسیعی را پوشش می دهند. این سنگ ها عمدتا شامل بازالت، آندزیت، آندزیت کوارتزدار، داسیت و لاتیت با بافت های پورفیری، میکرولیتی پورفیری و هیالوپورفیری را هستند. پلاژیوکلاز، آمفیبول، کلینوپیروکسن، کوارتز و آلکالی فلدسپار از سازنده های اصلی و کانی های اوپاک و بیوتیت سازنده های فرعی هستند. سریسیت، کائولینیت، کلسیت و کلریت کانی های ثانویه این سنگ ها را تشکیل می دهند.بر اساس داده های ژئوشیمی کانی ها، ترکیب پلاژیوکلاز ها آندزین تا لابرادوریت؛ کلینوپیروکسن ها، دیوپسید تا اوژیت؛ و آمفیبول ها مگنزیو هاستینگزیت است. در برخی از فنوکریست های پلاژیوکلاز، منطقه بندی نوسانی مشاهده شد. با توجه به ترکیب شیمیایی کلینوپیروکسن ها این سنگ ها روند ساب آلکالن از خود نشان داده و نمودار های زمین ساختی، محیط کمان های آتشفشانی را برای آن ها پیشنهاد می نماید. دمای تشکیل این سنگ ها بر مبنای دماسنجی هورنبلند- پلاژیوکلاز در فشار های ۱ تا ۱۰ کیلوبار برابر با ۸۵۸-۹۴۵ درجه سانتیگراد است. دماسنجی کلینوپیروکسن های منطقه برای فشار های ۱ تا ۱۰ کیلوبار دمایی برابر با ۹۴۱-۹۵۹ درجه سانتیگراد را ارائه می دهد. فشارسنجی کلینوپیروکسن ها نیز گویای شکل گیری آن ها در فشار های مختلف و در اعماق متفاوت و در حین صعود است. بالا بودن میزان آب موجود در محیط تبلور پیروکسن ها و همچنین نمودار تغییرات AlIV+Na در برابر AlVI+۲Ti+Cr بیانگر فوگاسیته بالای اکسیژن در محیط تشکیل آن هاست. رخداد دگرسانی گرمابی در بررسی های صحرایی و آزمایشگاهی به خوبی آشکار است.

کلیدواژه ها:

آتشفشانی ائوسن ، کمان های آتشفشانی ، ساب آلکالن ، گسل درونه ، جندق