ساخت و بافت، کانی شناسی و چگونگی تشکیل رخساره های سولفیدی در کانسار روی- سرب- (نقره) تپه سرخ با سنگ میزبان آواری- کربناتی، جنوب اصفهان

کانسار روی- سرب- (نقره) تپه سرخ با سنگ میزبان سیلتستون، دولومیت و توف به سن کرتاسه زیرین در بخش شمالی رشته ایرانکوه در جنوب اصفهان قرار دارد. کانی های سولفیدی در این کانسار شامل اسفالریت، گالن، تتراهدریت، پیریت و به مقدار کمتر کالکوپیریت، بورنیت و مارکازیت است. کانی های باطله بیشتر شامل دولومیت، کوارتز و باریت است. رخساره های سولفیدی دیده شده در این کانسار را می توان بر پایه ساخت و بافت و موقعیت قرارگیری آنها نسبت به گسل عادی همزمان با رسوب گذاری به رخساره های رگه- رگچه ای، لایه ای و توده ای دسته بندی کرد. دگرسانی دولومیتی- سیلیسی، از دگرسانی های اصلی دیده شده به همراه کانه زایی سولفیدی است. بیشترین شدت دگرسانی و کانه زایی سولفیدی همراه آن در مجاورت گسل عادی رخ داده است. به طوری که با دور شدن از گسل از شدت دگرسانی و کانه زایی کاسته می شود. مطالعات ژئوشیمیایی گویای آن است که سیال کانه دار ماهیت اکسیدان دارد که پس از رسیدن به واحدهای میزبان دارای مواد آلی، احیا شده و عناصر همراه آن به صورت سولفید نهشته شده اند. مطالعه عناصر فرعی و کمیاب موجود در فازهای سولفیدی در رخساره های کانیایی مختلف نشان دهنده آن است که سیال کانه دار، یک سیال واحد با ترکیب شیمیایی مشابه بوده است. حضور بافت هایی چون پیریت فرامبوییدال، چین خوردگی سیلتستون حاوی مواد آلی همراه با لامیناسیون سولفیدی در رخساره سولفیدی لایه ای غنی از مواد آلی و ساختارهای دیاژنزی مانند لودکست در سیلتستون میزبان نمایانگر رخداد کانه زایی در زمان رسوب گذاری- دیاژنز است. در حالی که کانه زایی در سنگ میزبان دولومیت ناحیه ای به دلیل رخداد جانشینی دولومیت گرمابی در دولومیت ناحیه ای، در دیاژنز کم ژرفا صورت گرفته است. بنابراین کانسار تپه سرخ با توجه به داشتن ویژگی هایی از جمله تشکیل در محیط زمین ساختی کششی، وجود سنگ میزبان سیلتستونی و دولومیتی و رخداد انواع رخساره های سولفیدی رگه- رگچه ای، لامینه و توده ای، همانند کانسارهای نوع سدکس است.

کلیدواژه ها:

رخساره های سولفیدی ، دگرسانی گرمابی ، کانسار روی- سرب ، سدکس ، کرتاسه زیرین ، تپه سرخ ، اصفهان