بررسی اثر جت، زبری نیم استوانه ای و شیب معکوس بر پرش هیدرولیکی
محل انتشار: پژوهش های حفاظت آب و خاک، دوره: 28، شماره: 3
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 153
فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JWSC-28-3_008
تاریخ نمایه سازی: 30 بهمن 1400
چکیده مقاله:
سابقه و هدف: تشکیل پرش در حوضچه های آرامش نﻘش موثری در استهلاک انرژی جریان در پایاب سازه های آبی ایفا می کند. پرش هیدرولیکی از نوع جریان های متغیر سریع است که در صورت مناسب بودن شرایط کانال در پایین دست جریان از حالت فوق بحرانی به زیربحرانی تغییر می یابد. در این پژوهش شیوه جدیدی به منظور کاهش اعماق مزدوج و طول پرش پیشنهاد شده است که در آن از ویژگیهای یک جت مستطیلی آزاد سریع و زبری کف برای تاثیر گذاری بر خصوصیات پرش استفاده گردیده است. برخورد جت سریع به پرش و انتﻘال اندازه حرکت به آن خصوصیات و موقعیت پرش را تحت تاثیر قرار می دهد.مواد و روش ها: در این پژوهش یک مطالعه آزمایشگاهی با مجموعه ای از آزمایشها در یک کانال با جدارههای شیشه ای به طول ۱۰متر و عرض ۳/۰ متر و ارتفاع ۵/۰ متر انجام گرفت. به منظور بررسی تاثیر دبی، زاویه جت، شیب معکوس و زبری کف در۲، ۵/۲ و ۲/۳ لیتر بر ثانیه بر روی مشخصات پرش هیدرولیکی از سه دبی درجه، زاویه با حداکثر جابه ۹۰ درجه، ۶۰بر ثانیه برای جت و چهار زاویه برای راستای افﻘی جت شامل جایی ابتدای پرش و زاویه بدون تغییر ابتدای پرش و سه نوع زبری استفاده شد.یافته ها: نتایج آزمایشگاهی نشان داد، برای یک زاویه مشخص جت، در دبی های مختلف، پرش هیدرولیکی هیچ گونه جابه جایی ندارد که این زاویه به عنوان زاویه بی اثر نامگذاری شد. با افزایش زاویه جت، پرش به سمت بالادست حرکت کرد و از یک زاویه به بعد پرش هیچ گونه حرکتی به سمت بالادست نداشت که این زاویه نیز به عنوان حداکثر زاویه جابجای پرش نامگذاری گردید. تغییر زاویه و دبی جت موجب کاهش یا افزایش عمق ثانویه، طول پرش، افت انرژی نسبی و نیروی برشی بستر شد. شیب معکوس و زبری باعث کاهش مشخصات پرش هیدرولیکی گردید. در شیب ۲۵/۲ و فاصله dو زاویه جت ۲/۳ بیشترین تغییرات درمشخصات پرش هیدرولیکی مشاهده گردید.نتیجه گیری: نتایج آزمایشگاهی نشان داد که باافزایش تنش برشی، باعث تشدید تاثیر شیب معکوس و افزایش زبری کف کانال به دلیل افزایش تنش برشی، باعث تشدید تاثیر شیب معکوس روی طول جهش می شود. در توچیه این تغییرات می توان ثاثیر مولفه رو به پایین نیروی وزن در روی شیب معکوس و افزایش تنش برشی در روی بستر زبر را عامل اصلی تغییرات دانست. وارد کردن جت به پرش با زاویه ای بزرگ تر از زاویه بی اثر، باعث کاهش نسبت اعماق مزدوج، طول پرش و افزایش افت انرژی و نیروهای برشی کف می-گردد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مهدی دستورانی
استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه بیرجند
زیبا روستا
کارشناسی ارشد سازه های آبی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند.
زهره عبداللهی سلم آباد
کارشناسی ارشد سازه های آبی، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :