تحلیل مقدماتی بر رمزهای غیرمثلی به عنوان حوزه جدید دیفای

رمزهای غیرمثلی یا رمزهای غیرقابل تعویض که عمدتا با عنوان (NFT) شناخته می شوند، پدیده نوظهوری هستند که در یک سال اخیر در کانون توجهات قرار گرفته اند. هرچند که برای بسیاری از افراد این پدیده تنها به معنای برخی تصاویر مبهم دیجیتال گران قیمت و یا یک کلاهبرداری هرمی بزرگ است اما واقعیت آن است که NFTها، انقلابی جدید در حوزه دیفای یا خدمات مالی غیرمتمرکز هستند. به صورت ساده، NFTها توکن هایی هستند که بر شبکه بلاکچین استوار بوده و می توانند به عنوان اسناد مالکیت دارایی ها (و نه خود دارایی ها) مورد استفاده قرار گیرند. هر چند که دارایی پایه این توکن ها می تواند هر چیزی اعم از دارایی های دیجیتال و یا غیردیجیتال باشد اما در حال حاضر، کاربرد اصلی این اسناد مالکیت برای دارایی های دیجیتال بوده و به همین علت است که مفهوم NFT برای بسیاری از افراد مترادف با تصاویر هنرهای دیجیتال شده است. منشاء پیدایش NFTها، نیاز به اثبات مالکیت در فضای دیجیتال بوده اما حوزه نفوذ آن ها به سرعت در حال گسترش است به شکلی که در حال حاضر برخی معاملات مربوط به املاک و مستغلات و فلزات گران قیمت نیز با استفاده از NFTها رواج یافته است و بازارگاه هایی برای آن ها شکل گرفته است. ثبت رقم ۹ میلیارد دلار معامله در بازار NFTها طی سال ۲۰۲۱، نشان می دهد این بازار به سرعت در حال پذیرش عمومی است و انتظار رشد بیشتر آن نیز وجود دارد. هرچند که هنوز چالش های مهمی نظیر مصرف بالای انرژی، مشکلات حقوقی و قانون گذاری، ریسک تغییرات تکنولوژیک و خطرات کلاهبرداری و نوسانات قیمتی برای این پدیده مترتب است اما در مجموع به نظر می رسد که فرصت هایی نظیر توسعه سریع گرایش به تکنولوژی و اقتصاد دیجیتال در دوره کرونا، ظهور پدیده متاورس و جهان های سایبری و نیاز به ثبت دیجیتال اسناد مالکیت در هر دو حوزه دیجیتال و غیردیجیتال، نیروهای محرکی هستند که این تکنولوژی را حداقل در میان مدت به سمت جلو هدایت خواهند نمود. پرواضح است که پس از عبور از موج اولیه فعلی، که بیشتر توسط تقاضای جنون آمیز کلکسیونرها در حوزه هنرهای دیجیتال راهبری می شود، موج جدیدی از کاربردهای این پدیده توسط کارآفرینان ایجاد خواهد شد که می تواند معاملات (به معنای فرآیند تغییر مالکیت دارایی ها) در تمامی بازارهای مالی را دستخوش تغییر نماید. بازار سرمایه ایران نیز که طی سال های اخیر شکاف تکنولوژیک زیادی با روندهای جهانی در آن ایجاد شده و هنوز هیچ فعالیت رسمی در زمینه حرکت به سمت دیفای در آن صورت نگرفته است، می بایست به تدریج شرایط را برای ثبت معاملات بر بستر بلاکچین مهیا نماید. در این بین به نظر می رسد که فراهم نمودن بسترهای حقوقی می بایست بر مباحث فنی مقدم باشد و نحوه تعامل مجموعه سیاست گذاری بازار سرمایه با این پدیده مشخص شود.

کلیدواژه ها:

توکن های غیرمثلی ، دیفای ، رمزارزها ، تامین مالی ، بلاکچین