بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر ارزش افزوده بخش کشاورزی کشورهای منتخب منا

چکیده تغییرات آب وهوایی کره زمین به عنوان نتیجه روزافزون کشورها برای دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر در دهه­های اخیر اثرات زیادی را به دنبال داشته که نمی­توان تاثیر آن بر بخش کشاورزی را نادیده گرفت. بخش کشاورزی به لحاظ نقشی که در تامین مواد غذایی مردم دارد، یکی از اصلی­ترین بخش­های متاثر از تغییر اقلیم است که با تاثیرپذیری از شرایط اقلیمی هر منطقه می­تواند بر اقتصاد آن منطقه تاثیر بگذارد. در این میان برخی از مناطق در معرض تغییرات آب وهوایی شدیدتری قرار دارند؛ ازجمله منطقه خاورمیانه و کشور ایران که از این مسئله مستثنی نیستند. در این تحقیق به بررسی تاثیر تغییرات آب وهوایی بر ارزش افزوده بخش کشاورزی کشورهای منطقه منا پرداخته می­شود. بدین منظور از داده های دما و بارش و ارزش افزوده بخش کشاورزی ۱۱ کشور منطقه منا برای دوره زمانی ۲۰۰۱-۲۰۱۶ و از مدل هم­جمعی با رهیافت حداقل مربعات معمولی اصلاح شده(FMOLS) و حداقل مربعات معمولی پویا(DOLS)  استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که یک رابطه بلند­مدت هم­جمعی میان تغییر اقلیم و ارزش افزوده بخش کشاورزی وجود دارد. در طول دوره موردبررسی متغیر دما اثر منفی و معنادار و متغیر بارش اثر مثبت و معنادار داشته است؛ به نحوی که با هر یک درصد افزایش دما و بارش در بلندمدت ارزش افزوده بخش کشاورزی در مدل (FMOLS) به­ترتیب به­میزان ۲۸/۰-، ۰۳/۰ درصد و در مدل (DOLS) به­میزان ۰۹/۰-، ۰۲/۰ درصد تغییر می­یابد.

کلیدواژه ها:

تغییر اقلیم ، ارزش افزوده بخش کشاورزی ، پانل هم جمعی