بررسی عوامل موثر بر پذیرش فناوری های نوین آبیاری در بین کشاورزان منطقه سیستان

بهره گیری از فناوری های نوین آبیاری راهکاری است که در خدمت کشاورزان برای مدیریت ریسک تولید (عملکرد) از طریق ذخیره و تخصیص بهینه منابع قرار دارد. این پژوهش باهدف پیش بینی عوامل موثر بر پذیرش فناوری های نوین آبیاری در بین کشاورزان منطقه سیستان با استفاده از مدل لاجیت صورت پذیرفته است. نمونه گیری در این مطالعه به روش خوشه ای تصادفی بوده که تعداد ۱۰۰ کشاورز از بین روستاهایی که در آنها طرح آبیاری تحت فشار اجرا گردیده، انتخاب شدند. داده های موردنیاز با استفاده از پرسش نامه از کشاورزان در سال زراعی ۹۹-۱۳۹۸ گردآوری و توسط نرم افزار SPSS۲۴ و بکارگیری مدل لاجیت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل از رگرسیون لاجیت نشان داد سن، تحصیلات، مالکیت، سطح زیرکشت و درآمد بین ۷۱ تا ۶/۹۴ درصد از تغییرات متغیر پذیرش و عدم پذیرش آبیاری تحت فشار را تبیین می کنند و عوامل اجتماعی و اقتصادی توانسته اند بین ۶۹ تا ۹۲ درصد از تغییرات پذیرش فناوری را تبیین نمایند؛ که از این بین تنها عوامل اقتصادی از قبیل پایین بودن نرخ بهره تسهیلات بانکی، کافی بودن مقدار تسهیلات بانکی، توان سرمایه گذاری کشاورز و ... تاثیر معنی داری (۰/۰۵≥ P) بر پذیرش فناوری آبیاری تحت فشار توسط کشاورزان داشتند. لذا می بایست سازوکارهای مناسب جهت رفع این محدودیت ها با توجه به شرایط کشاورزان مهیا گردد و با استفاده از آموزش های علمی و عملی کشاورزان را جهت پذیرش این تکنولوژی ترغیب نمود، از طرفی با توجه به اقلیم گرم و خشک منطقه می بایست گیاهان زراعی و باغی مناسب با این روش آبیاری تحت فشار و سازگار با محیط که از لحاظ اقتصادی نیز دارای کارایی و عملکرد بالاتری هستند به کشاورزان معرفی گردد.

کلیدواژه ها:

روش های نوین آبیاری ، عوامل اجتماعی ، عوامل اقتصادی ، مدل لاجیت ، منطقه سیستان