توارث مقاومت به زنگ زرد در گندم نان

به منظور مطالعه نحوه توارث مقاومت به زنگ زرد در گندم نان و برآورد اجزاء ژنتیکی مقاومت، نتاج F۱، F۲، BC۱ و BC۲ حاصل از تلاقی رقم مقاوم MV۱۷ با رقم حساس بولانی همراه با والدین در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار کشت و توسط دو پاتوتیپ ۱۳۴E۱۳۴A+ و ۱۶۶E۱۳۴A+ عامل بیماری زنگ زرد در دو آزمایش جداگانه در شرایط گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای ارزیابی درجه مقاومت، دوره کمون (تعداد روز از زمان مایه زنی تا ظهور اولین جوش) و در نهایت بعد از ظهور جوش ها در تمام برگ ها، تیپ آلودگی ثبت گردید. براساس تجزیه میانگین نسل ها با استفاده از آزمون مقیاس وزنی، اثرهای افزایشی، غالبیت و اپیستازی (خصوصا اثر متقابل افزایشی× غالبیت و غالبیت× غالبیت) اثر معنی دار در کاهش تیپ آلودگی و افزایش دوره کمون داشتند. علیرغم معنی دار بودن اثر افزایشی، جزء غالبیت از نقش بیشتری در کنترل صفات مورد بررسی برخودار بود. برای هر دو صفت در شرایط استفاده از هر دو نژاد، برآورد درجه غالبیت تقریبا برابر واحد بود که بیانگر غالبیت کامل مقاومت است. برآورد وراثت پذیری برای اجزای مقاومت از متوسط تا زیاد متغیر بود. تعداد ژن های کنترل کننده مقاومت بین ۳-۱ ژن برآورد گردید.

کلیدواژه ها:

Generation mean analysis ، Stripe rust ، Bread wheat ، Seedling resistance ، تجزیه میانگین نسل ها ، زنگ زرد ، گندم نان و مقاومت گیاهچه ای