غلظت نیترات در آبهای زیرزمینی منطقه بهار همدان

نیتروژن عنصر ضروری جهت رشد گیاهان بوده و بر کیفیت و کمیت گیاهان زراعی و باغی تاثیر دارد ولی حضور آن به مقدار زیاد در منابع آبی بر کیفیت آب تاثیر نامطلوب دارد. همچنین در صورتیکه میزان نیتروژن در آب آبیاری بیش از حد مجاز باشد، بر تولید گیاهانی که در برابر نیتروژن حساس هستند، اثر خواهد گذاشت. به منظور بررسی وضعیت آب چاههای شهرستان بهار از نظر آلودگی به نیترات از ۱۳۵ حلقه چاه کشاورزی منطقه نمونه برداری گردید. نتایج نشان داد غلظت نیترات در نمونه ها در محدوده ۱۲۲-۷ و میانگین ۴۱ میلی گرم در لیتر می باشد. همچنین در ۱۸ درصد از نمونه ها (تعداد ۲۴ نمونه) غلظت نیترات کمتر از ۲۵، در ۵۸ درصد از نمونه ها (تعداد ۷۸ نمونه) در دامنه ۵۰-۲۵، در ۱۸ درصد (تعداد ۲۴ نمونه) در دامنه ۷۵-۵۰ و غلظت نیترات در ۶ درصد از نمونه ها (تعداد ۹ نمونه) بالاتر از ۷۵ میلی گرم در لیتر می باشد. بنابراین در ۲۴ درصد از نمونه ها غلظت نیترات بیش از حد پیشنهاد شده از طرف سازمان بهداشت جهانی (۵۰ میلی گرم در لیتر برابر با ۳/۱۱ میلی گرم در لیتر نیتروژن نیتراتی) می باشد. غلظت نیترات در چاههای کم عمق بیشتر از چاههای عمیق می باشد. نتایج نشان می دهد که غلظت نیتروژن نیتراتی در ۱۰ درصد از نمونه ها کمتر از ۵ میلی گرم در لیتر بوده و ۹۰ درصد از نمونه ها دارای نیتروژن نیتراتی به میزان ۳۰-۵ میلی گرم در لیتر می باشند. بهبود مدیریت آبیاری و کود دهی، آبشویی نیترات را کاهش داده و بنابراین باعث افزایش کیفیت آبهای زیرزمینی می گردد.

کلیدواژه ها:

غلظت نیترات ، کودهای نیتروژنه ، آبهای زیرزمینی ، بهار ، همدان