تحلیل حساسیت مدل AquaCrop نسبت به تغییرات پارامترهای رشد گیاه ذرت تحت تنش شوری در روش های مختلف آبیاری

تحلیل حساسیت مهم ترین مرحله قبل از واسنجی هر مدل گیاهی است.این عمل به محققان کمک می کند تا اطلاعات کافی در خصوص اثرگذاری هر پارامتر و میزان تغییرات آن در مرحله واسنجی داشته باشند.این موضوع با توجه به روند رو به افزایش کاربرد مدل AquaCrop برای شبیه سازی گیاهان زراعی از اهمیت بیشتری برخوردار است.به همین دلیل در تحقیق حاضر میزان حساسیت این مدل گیاهی نسبت به تغییرات پارامترهای رشد گیاهی بهره وری آب نرمال شده (WP*)، حداکثر ضریب تعرق گیاهی (KCTrx)، ضریب پوشش گیاهی اولیه (CC۰)، ضریب رشد پوشش (CGC)، ضریب کاهش پوشش (CDC) و شاخص برداشت (HI) با استفاده از روش Beven (۱۹۷۹) ارزیابی شد.بدین منظور از داده های برداشت شده در یک مزرعه تحقیقاتی در شهرستان اهواز در سال ۱۳۹۳ استفاده شد. تیمارهای مورد مطالعه شامل روش آبیاری (D: آبیاری بارانی با آب شور و F: آبیاری بارانی با کاربرد آب شور و شیرین و S: آبیاری جویچه ای) با پنج کیفیت آب آبیاری (S۱: ۵/۲، S۲: ۲/۳، S۳: ۹/۳، S۴: ۶/۴ و S۵: ۱/۵ دسی زیمنس بر متر) بود.نتایج نشان داد که بیشترین حساسیت نسبت به تغییرات بهره وری آب نرمال شده (۰.۹۵≤Spi≤۱.۰۴) و ضریب گیاهی برای تعرق (۰.۹۵≤Spi≤۰.۶۷) بود.پس از آن، حساسیت شاخص برداشت (۰.۵۱≤Spi≤۰.۵۶) در دسته متوسط قرار داشت. میزان تغییرات عملکرد در مقادیر مختلف بهره وری آب نرمال شده، ضریب گیاهی برای تعرق، شاخص برداشت و ضریب کاهش پوشش به ترتیب ۳/۳-۷/۱، ۶/۱-۸/۰، ۱۶/۱-۶/۰ و ۶۴/۰-۳۲/۰ تن در هکتار بود. ضرایب حساسیت برای همه پارامترها به جز CDC مثبت بود.بنابراین با افزایش مقدار CDC مدل AquaCrop دچار خطای کم برآوردی و با افزایش مقدار سایر پارامترها این مدل دچار خطای بیش برآوردی می شود.بنابراین، در شرایطی که اختلاف عملکرد واقعی و شبیه سازی شده زیاد است،بهتر است پارامترهای بهره وری آب نرمال شده و ضریب گیاهی برای تعرق مورد توجه قرار گیرند.در غیر این صورت، پارمترهای شاخص برداشت و ضریب کاهش پوشش مد نظر قرار گیرند.

کلیدواژه ها:

بهره وری آب نرمال شده ، روش Beven ، شبیه سازی ، مدل گیاهی