ارزیابی سلامت حوزه آبخیز سد فریمان با استفاده از مدل VOR

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سلامت آبخیز سد فریمان واقع در استان خراسان رضوی با استفاده از ۹ معیار مرتبط با ابعاد مختلف هیدرولوژی و اقلیمی حوضه انجام شده است. بدین منظور ابتدا اطلاعات پایه برای شبیه سازی هیدرولوژی حوضه شامل داده های فیزیکی، هیدرومتری و هواشناسی جمع آوری شد و با استفاده از مدل SWAT دبی و رسوب زیرحوضهها تعیین گردید. در ادامه، با استفاده از مدل مفهومی بنیه-ساختار-انعطاف پذیری (VOR)، وضعیت سلامت آبخیز سد فریمان و زیرحوضه های آن برای دوره ۳۰ ساله ۱۹۸۵ تا ۲۰۱۴ تعیین شد. نتایج نشان داد که شاخص سلامت آبخیز حوضه برابر با ۰/۶۵ بوده و حوضه دارای وضعیت "سالم" است. مقدار شاخص های بنیه، ساختار و انعطاف پذیری به ترتیب برابر ۰/۶۴، ۰/۶۲ و ۰/۷۱ به دست آمد. حداقل مقدار شاخص سلامت برابر با ۰/۵۱ مربوط به زیرحوضه ۶ و حداکثر مقدار این شاخص برابر ۰/۸۵ مربوط به زیرحوضه ۷ می باشد. به طور کلی وضعیت سلامت در نواحی شمال شرق، غرب و جنوب غربی در وضعیت بهتری نسبت به زیرآبخیزهای مرکزی در امتداد شمال غرب تا جنوب شرق قرار دارد.

کلیدواژه ها:

شبیه سازی حوضه ، شاخص سلامت آبخیز ، بنیه-ساختار-انعطاف پذیری ، فریمان