پیش بینی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل سلول های خودکار-مارکف در حوضه ی آبخیز بادآور لرستان

آشکارسازی دقیق تغییرات کاربری اراضی، پایه ای برای فهم بهتر روابط و تعاملات انسان و پدیده های طبیعی برای مدیریت و استفاده بهتر از منابع را فراهم می آورد. هدف از این پژوهش بررسی تغییرات کاربری اراضی در سال های گذشته و امکان پیش بینی این تغییرات در سال های آینده در حوضه­ی آبخیز بادآور نورآباد واقع در لرستان به مساحت ۷۱۶۰۰ هکتار است. به منظور آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی از تصاویر سنجندههای TM، +  ETMو OLI ماهواره لندست در سال های ۱۳۷۰، ۱۳۸۳ و ۱۳۹۵ برای تهیه­ ی نقشه ­ی کاربری اراضی منطقه­ ی موردمطالعه استفاده شد. سپس با استفاده از مدل مارکف، کاربری اراضی سال ۱۳۹۵ شبیه سازی و ماتریس احتمال برای ۱۲سال پیش بینی تهیه شد. نتایج مدل مارکف و نقشه­ ی کاربری اراضی سال ۱۳۹۵ به عنوان ورودی به مدل سلول های خودکار معرفی و کاربری اراضی سال ۱۴۰۷ پیش بینی شد. ارزیابی میزان تطابق نقشه­ ی شبیه سازی شده و نقشه­ ی واقعی با ضریب کاپای ۹۷/. نشان داد مدل سلول های خودکار- مارکف، مدلی مناسب جهت پیش بینی تغییرات کاربری اراضی می باشد. نتایج حاصل از تغییرات کاربری اراضی بین سال های ۱۳۷۰ تا ۱۳۹۵ نشان داد به وسعت مناطق مسکونی، اراضی دیم، باغ و اراضی کشاورزی آبی افزوده شده است. همچنین نتایج حاصل از پیش بینی نشان داد از وسعت مراتع به مقدار ۸۹/۶۵۹ هکتار کاسته و به اراضی کشاورزی آبی به وسعت ۴۷/۳۹۵ هکتار افزوده خواهد شد. با توجه به نتایج به دست آمده تغییرات کاربری اراضی در جهت تخریب عرصه های منابع طبیعی بوده است، ازاین رو پیشنهاد می شود اقدامات حفاظتی و اتخاذ تصمیمات مدیریتی مناسب جهت کنترل تغییرات غیراصولی بیش از پیش ادامه اعمال گردد.

کلیدواژه ها:

لندست ، سنجش ازدور ، تغییرات کاربری اراضی ، ضریب کاپا