واکاوی موانع تاریخی توسعه دریامحور کرانه ها و پس کرانه های شمالی خلیج فارس و دریای مکران: با تاکید بر موقعیت ژئواستراتژیک این دو پهنه آبی

خلیج فارس و دریایی مکران از مهم ترین مناطق دریایی دارای اهمیت استراتژیکی، اقتصادی و لجستیکی ممتازی می باشند. با وجود مزایای انکارنشدنی این مناطق اما کرانه ها و پس کرانه های شمالی این مناطق از عدم توسعه رنج می برد. این مساله زمانی قابل تامل است که بدانیم در گذشته های دور به ویژه در دوران ایران باستان و ایران پس از اسلام، همواره این مناطق از رونق برخوردار بوده است و ایرانیان نقش مهمی در تجارت دریایی داشته اند. سوال اصلی این پژوهش در باب عدم توسعه این مناطق در طول دو سده گذشته است و اینکه چه موانعی در راه توسعه این مناطق قرار داشته است. چرا که می-تواند چراغ راه آینده و مبنای سیاستگذاری در مقطع کنونی باشد. به طور کلی عدم توسعه این مناطق به دو دلیل عمده مرتبط است. دلیل اول به عدم سرمایه گذاری برمی گردد که خود نیز به دلایل متعدد سیاسی، تاریخی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی است. دسته دوم به دخالت دولت های خارجی در این منطقه مرتبط است. این دخالت در دو سده اخیر به ویژه از سوی انگلستان در مواردی مانند تسخیر بنادر مهم ایران، از بین بردن نیروی دریایی ایران و اعمال فشارهای اقتصادی عامدانه بارز بوده است که باعث خالی از سکنه شدن سواحل جنوبی ایران و در نتیجه عدم توسعه این مناطق شده است. امروزه نیز این موارد همچنان به عنوان موانع توسعه در این مناطق عمل می کنند. به ویژه حضور نیروهای فرامنطقه ای، مانع از همکاری و تجمیع کشورهای این حوزه شده است.

کلیدواژه ها:

توسعه دریامحور ، خلیج فارس ، قدرت دریایی ، تجارت دریایی ، نظریه قدرت دریایی