جادوی مجاورت در گفتارهایی چند از خطبه های نهج البلاغه
محل انتشار: دوفصلنامه پژوهشنامه علوی، دوره: 12، شماره: 24
سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 143
فایل این مقاله در 28 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ALAVI-12-24_012
تاریخ نمایه سازی: 8 اسفند 1401
چکیده مقاله:
بارزترین ویژگی نهجالبلاغه،عبارتپردازی زیبا، آرایش لفظی و روح و آهنگ حماسی آن است. کمتر جمله و عبارتی در سخنان امیرالمونین علی(ع) به چشم میخورد که مسجع و موزون نباشد. از این رو کلام ایشان عرصهگاه پیدا و پنهان «جادویمجاورت» است. جادویمجاورتآنگونه که شفیعیکدکنی میگوید به معنایتکرارهایﺁوایی است کهکارکردیمعناییدرمتنایجادکنند. منظورازکارکردهایمعنایی؛انسجامواتحادمعناییبخشیدنبهواژگانیاستکهازلحاظمعناییازهمدورندو یاﺁفرینشمعنایتازهازورایتشابهصوریدوواژهیمتبایندر مجاورت هم. این پژوهش با تحلیل جادویمجاورت در دو محور همنشینی و جانشینی، هنرسازههایی که در فرآیند انتخاب و ترکیب واژگان بر این دو محور، دست به آشناییزدایی در بافت معمول کلام میزند را بازمیشناساند و معانی تازهای که از این رهگذر در اسلوب و ساختاری نو خلق میشود را به مخاطب مینمایاند. آنچه از این پژوهش بدست آمد به ما نشان میدهد جادویمجاورت در کلام امیرمومنان(ع) در همگونی و همآوایی الفاظ و کلمات منحصر نمیشود و حضرت بینیاز از صنایع بدیع و در درونیترین لایههای بافت کلام که همان موسیقی معنوی است نیز دست به آفرینش معانی میزند. جادویمجاورت در این عرصه با ایجاد تناسبهای پنهانی میان اجزاء سخن، نقش خود را به عنوان عنصری بیبدیل در اعجاز کلام حضرتعلی(ع) نشان میدهد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
فرحناز شاهوردی
دانشجوی دکتری، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه اراک
محمود شهبازی
دانشگاه اراک
قاسم مختاری
دانشیار - عضو هیئت علمی
سید ابوالفضل سجادی
عضو هیات علمی دانشگاه اراک
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :