بررسی تفاوت ها و شباهت های حیا و اضطراب اجتماعی (کمرویی)

هدف پژوهش حاضر، بررسی تفاوت حیا و اضطراب اجتماعی و نیز تعیین عوامل مشترک و عوامل اختصاصی دخیل در این دو متغیر بود. بر این اساس، تعداد ۴۰۰ دانشجوی دانشگاه شهید چمران اهواز به صورت تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند و به پرسشنامه های هراس اجتماعی، پرسشنامه حیا، مقیاس عزت نفس، مقیاس خودکنترلی، مقیاس ترس از ارزیابی منفی، مقیاس ترس از ارزیابی مثبت، پرسشنامه کانون توجه، پرسشنامه نشخوار، پرسشنامه کیفیت زندگی و مقیاس بازداری رفتاری بزرگسالان پاسخ دادند. یافته های به­دست آمده با استفاده از الگویابی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد در مدل مفروض این پژوهش، متغیر ترس از ارزیابی اعم از منفی و مثبت به­عنوان نقطه مشترک احساس شرم در حیا و اضطراب اجتماعی نقش مهمی دارد. هم­چنین خودکنترلی عامل کلیدی تفاوت حیا و کمرویی می باشد و حیا معلول خودکنترلی و کمرویی معلول عدم خودکنترلی می باشد. هم­چنین سوگیری های شناختی دخیل در اضطراب اجتماعی نظیر سوگیری پردازش پس رویدادی و سوگیری های توجهی، با حیا رابطه نشان نداد. کیفیت زندگی پایین و بازداری رفتاری نیز به­عنوان پیامدهای اضطراب اجتماعی با حیا ارتباط معناداری ندارند. نتایج پژوهش حاضر بیانگر این مسئله است که حیا و اضطراب اجتماعی اگرچه هر دو منبعث از احساس شرم هستند و وجوه مشترکی دارند، اما سازه های مجزا و متفاوتی هستند و الگوهای پیش بین و نیز  پیشایند و پیامدهای یکسانی ندارند.

کلیدواژه ها:

حیا ، کمرویی ، اضطراب اجتماعی ، تفاوت حیا و کمرویی