بررسی عوامل موثر بر نیاز به مسکن با تاکید بر مسائل اجتماعی و جمعیتی مطالعه موردی: شهر ایلام

مقدمه: شاخص های اجتماعی مسکن مناسب ترین ابزار اندازه گیری پیشرفت و تحقق هدف های کلی مسکن محسوب می شوند و از طریق این شاخص ها می توان کلیه سطوح، از فردی تا جمعی را مورد بررسی و ارزیابی قرار داد. در برنامه ریزی مسکن باید شرایط جمعیتی - اجتماعی و سکونتگاه های کشور را درنظر گرفت و همچنین از تامین خدمات ضروری و جنبی آن نظیر بهداشت، دسترسی به خدمات اجتماعی موردنیاز مردم نباید غفلت کرد. بدون شک این امر به تعادل فضایی و رسیدن به عدالت اجتماعی کمک خواهد نمود. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر نیاز به مسکن با تاکید بر مسائل اجتماعی و جمعیتی در شهر ایلام انجام گرفته است.داده و روش: مقاله حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی (پیمایشی) می ­باشد. جامعه آماری پژوهش را خانوارهای شهر ایلام تشکیل می ­دهد که تعداد ۳۸۳ خانوار به عنوان نمونه آماری به روش نمونه ­گیری خوشه­ ای انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است که روایی آن به شیوه صوری (محتوایی) و پایایی آلفای کرونباخ به میزان ۰/۸۴۱ تایید شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق معدلات ساختاری و روش برآورد سرانه مسکونی و تراکم خالص انجام شده است.یافته ها: یافته ­ها نشان می­دهد که متغیرهای سن (۰/۲۱)، جنسیت (۰/۳۰)، بعد خانوار (۰/۱۸)، ترکیب خانوار (۰/۳۸)، مراحل زندگی (۰/۱۸)، گرایش به نوآوری (۰/۲۴)، خواستگاه سکونتی (۰/۲۲) و مهاجرت (۰/۱۹) با نیاز به مسکن شهر ایلام رابطه معناداری دارند. در بررسی همزمان مجموعه عوامل، به ­ترتیب متغیرهای ترکیب خانوار (۳۳ درصد)، سن (۲۴درصد)، و خاستگاه سکونتی (۲۱ درصد) بیشترین تاثیرگذاری را در نیاز به مسکن در شهر ایلام داشته­ اند. همچنین، با توجه به بررسی داده های گردآوری شده و استفاده از مدل کمی سرانه مسکونی و تراکم خالص مشخص شد که زمین موردنیاز برای ده سال آینده شهر ایلام ۷/۱۴ هکتار است.نتیجه گیری: در نتیجه، برآورد تحولات سنی و جنسی جمعیت، روندهای تشکیل خانوار جدید، جریان های اقتصادی - اجتماعی و سهم قابل تخصیص درآمد خانوار به هزینه های مسکن و شرایط حاکم بر روندهای تبدیل یک نیاز بر تقاضای مسکن موثر می باشند، بنابراین، استنباط درست از تاثیرگذاری این مولفه ها، پیش بینی تقاضا مسکن و تاثیرات این عوامل مهم و تعیین کننده نباید نادیده گرفته شود.

کلیدواژه ها:

مسکن ، مسکن اجتماعی ، مسائل جمعیتی ، شهر ایلام