واکاوی تطبیقی نقش سیاسی اجتماعی روزنامه ها در عصر مشروطیت (مطالعه موردی: مقاله ها و سرمقاله های روزنامه روح القدس و صوراسرافیل)

رامین رسول اف; کرامت اله راسخ; علی رضا بیابان نورد سروستانی

واکاوی تطبیقی نقش سیاسی اجتماعی روزنامه ها در عصر مشروطیت (مطالعه موردی: مقاله ها و سرمقاله های روزنامه روح القدس و صوراسرافیل)

محل انتشار: فصلنامه جامعه، فرهنگ و رسانه، دوره: 11، شماره: 44

سال انتشار: 1401

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: فارسی

مشاهده: 151

فایل این مقاله در 25 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

دریافت فایل کامل مقاله

صدور گواهی نمایه سازی
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

https://civilica.com/doc/1632974

شناسه ملی سند علمی:

JR_SCM-11-44_008

تاریخ نمایه سازی: 27 فروردین 1402

چکیده مقاله:

روزنامه های انقلابی در جریان انقلاب مشروطیت نقش تعیین کننده ایفاء کردند. دو روزنامه روح القدس و صوراسرافیل در میان این روزنامه ها برجسته هستند. روزنامه روح القدس در مجموع ۷۳ سرمقاله، مقاله، مکتوب چاپ کرد که از میان آن ها ۵۹ سرمقاله و مقاله، جنبه ی انتقادی داشت؛ به عبارت دیگر، ۸۰ درصد از مطالب روزنامه، انتقادی بود. انتشار روزنامه صوراسرافیل از پیروزی انقلاب مشروطیت شروع شد و تا کودتای محمدعلی شاه قاجار به طول انجامید. در این مدت تعداد ۳۲ شماره از این روزنامه منتشر شد. پژوهش حاضر با نگاهی به نقش مطبوعات در انقلاب مشروطیت، درصدد بررسی و بیان نقش این روزنامه ها در افزایش آگاهی مردم است. روش تحقیق این پژوهش تحلیل محتوا است. محتوا این دو روزنامه با توجه به اهداف این دو نشریه تجزیه و تحلیل شدند. یافته های تحقیق نشان داد که این دو نشریه در جریان انقلاب مشروطه، با ترویج افکار آزادی خواهانه و انتقاد از نظام استبدادی سهم قابل ملاحظه در تحولاتی ایفا کردند که به «انقلاب مشروطیت» در ایران شهرت دارد.

کلیدواژه ها:

«روح القدس» ، «صوراسرافیل» ، «نقش سیاسی اجتماعی» ، «انقلاب مشروطیت» ، «ایران»

نویسندگان

رامین رسول اف

دانشجوی دکتری گروه علوم ارتباطات، پردیس علوم و تحقیقات فارس، دانشگاه آزاد اسلامی ، فارس، ایران و گروه علوم ارتباطات، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

کرامت اله راسخ

دانشیار جامعه شناسی، واحد جهرم، دانشگاه آزاد اسلامی، جهرم، ایران(نویسنده مسئول)

علی رضا بیابان نورد سروستانی

استادیار علوم سیاسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی ، شیراز، ایران؛

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

آبراهامیان، یرواند (۱۳۸۹)؛ ایران بین دو انقلاب، ترجمه احمد گل ...
باری یر، ج (۱۳۶۳)، اقتصاد ایران، تهران: موسسه حسابرسی سازمان ...
بدیعی، نعیم(۱۳۷۷).« تحلیل محتوای مطالب ۱۰ روزنامه تهران».رسانه، شماره۹ :۳۳-۲۲ ...
براون، ادوارد (۱۳۸۶)؛ تاریخ مطبوعات و ادبیات ایران در دوره ...
بشیر، حسن (۱۳۸۸)؛ نقش مطبوعات در فرایند نوسازی سیاسی و ...
بهرامپور، شعبانعلی(۱۳۷۹). «غیرسازی درنشریات حزبی».رسانه، شماره۱۱: ۳۱-۲۲ ...
پروین، ناصرالدین (۱۳۷۷)؛ تاریخ روزنامه نگاری ایرانیان و دیگر پارسی ...
خانیکی، هادی (۱۳۸۱)؛ قدرت، جامعه مدنی و مطبوعات، تهران: انتشارات ...
دبیر سیاقی، سید محمد (۱۳۶۴)، مقالات دهخدا، تهران: انتشارات تیراژه ...
درودیان، ولی الله (۱۳۷۸)، دخوی نابغه، تهران، گل آقا ...
ذاکرحسین، عبدالرحیم (۱۳۷۵)؛ مطبوعات سیاسی ایران در عصر مشروطیت، تهران: ...
راسخ، کرامت اله (بهار و تابستان، ۱۳۹۸)، «میرزا صالح شیرازی ...
ساروخانی، باقر (۱۳۸۲؛ جامعه شناسی ارتباطات، تهران: انتشارات اطلاعات ...
صدرهاشمی، محمد (۱۳۶۳)؛ تاریخ جراید و مجلات ایران. (ج ۲)، ...
فدائی، غلامرضا(۱۳۸۷).«روزنامه مجلس، اولین روزنامه ملی دوران مشروطیت».گنجینه اسناد ،شماره۱۸، ...
قاسمی، فرید (۱۳۸۰)؛ مطبوعات ایران در قرن بیستم، تهران: نشر ...
قاضی مرادی، حسن (۱۳۸۴)؛ نوسازی سیاسی در عصر مشروطه ایران، ...
قاضی زاده، علی اکبر (۱۳۷۹)،؛ جان باختگان روزنامه نگار، تهران: ...
کریپندورف، کلوز (۱۳۸۳)؛ تحلیل محتوا، ترجمه: هوشنگ نائبی، تهران: نشر ...
کسروی، احمد (۱۳۵۷)؛ تاریخ مشروطه ایران، تهران: انتشارات امیرکبیر، چاپ ...
کهن، گوئل (۱۳۶۲)؛ تاریخ سانسور در مطبوعات ایران، (ج ۲)، ...
گلبن، محمد (۱۳۶۳)؛ مجموعه روزنامه روح القدس، تهران: نشر چشمه ...
لرنر، دانیل (۱۳۸۳)؛ گذر جامعه سنتی، ترجمه: غلام رضا خواجه ...
محسنیان راد، مهدی (۱۳۷۵)؛ انقلاب، مطبوعات و ارزش ها، تهران: ...
مصطفوی، فرحناز (۱۳۹۵)؛ مبانی ارتباطات و توسعه، تهران: انتشارات دانشگاه ...
معتمد نژاد، کاظم (۱۳۸۶)؛ وسایل ارتباط جمعی، تهران: انتشارات دانشگاه ...
معتمد نژاد، کاظم (۲۵۳۶)؛ روش تحقیق در محتوای مطبوعات، تهران: ...
معتمد نژاد، کاظم(۱۳۸۶ )؛ وسایل ارتباط جمعی، تهران: انتشارات دانشگاه ...
ملک زاده، مهدی (۱۳۶۲)؛ تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، تهران: نشر ...
مولانا، حمید (۱۳۵۸)؛ سیر ارتباطات اجتماعی در ایران، تهران: انتشارات ...
هابرماس، یورگن (۱۳۹۲)؛ دگرگونی ساختاری حوزه عمومی، ترجمه: جمال محمدی، ...
یزدانی، سهراب (۱۳۸۶)؛ صوراسرافیل، نامه آزادی، تهران: نشر نی ...
ب: روزنامه هاروزنامه صوراسرافیل (تهران ۱۳۲۵- ۱۳۲۶ هجری قمری) از ...
روزنامه روح القدس (تهران ۱۳۲۵- ۱۳۲۶ هجری قمری) از شماره ...
Abrahamian, Yervand (۲۰۱۰); Iran between two revolutions, translated by Ahmad ...
Bari Yer, J. (۱۹۸۴), Iran's Economy, Tehran: Audit Institute of ...
Badiei, Naeem (۱۹۹۸). "Content Analysis of ۱۰ Tehran Newspapers". Rasaneh, ...
Browne, Edward (۲۰۰۷); History of Iran's press and literature in ...
Bashir, Hassan (۲۰۰۹); The role of the press in the ...
Bahrampur, Shaban Ali (۲۰۰۰). "Nervization in party publications". Rasane, No. ...
Parveen, Naseruddin (۱۹۹۸); Journalism history of Iranians and other Persian ...
Khaniki, Hadi (۲۰۰۲); Power, civil society and the press, Tehran: ...
Debir Siyaghi, Seyyed Mohammad (۱۹۸۵), Dehkhoda Articles, Tehran: Tiraje Publications ...
Drodian, Valiullah (۱۹۹۹), Dakhoi Nabaghe, Tehran, Gol Agha ...
Zakir Hossein, Abdur Rahim (۱۹۹۶); Iran's political press in the ...
Rasakh, Karamat Elah (Spring and Summer, ۲۰۱۸), "Mirza Saleh Shirazi ...
Sarukhani, Baqir (۲۰۱۲); Sociology of Communication, Tehran: Information Publications ...
Sadrhashmi, Mohammad (۱۹۸۴); History of Iranian newspapers and magazines. (Vol. ...
Fedai, Gholamreza (۲۰۰۸). "Majles newspaper, the first national newspaper of ...
Ghasemi, Farid (۲۰۱۰); Iranian press in the ۲۰th century, Tehran: ...
Ghazi Moradi, Hassan (۲۰۰۴); Political modernization in Iran's constitutional era, ...
Ghazizadeh, Ali Akbar (۲۰۰۰), Journalists' deaths, Tehran: Jamia Iranian Publications ...
Krippendorff, Klaus (۲۰۱۳); Content analysis, translation: Hoshang Naibi, Tehran: Ney ...
Kasravi, Ahmed (۱۹۷۸); Iran's Constitutional History, Tehran: Amirkabir Publications, fifth ...
Kohn, Goel (۱۹۸۳); History of Censorship in Iranian Press, (Vol. ...
Golban, Mohammad (۱۹۸۴); Ruh al-Qudos newspaper collection, Tehran: Cheshmeh Publishing ...
Lerner, Daniel (۲۰۰۴); The transition of traditional society, translated by: ...
Mohsenian Rad, Mehdi (۱۹۹۶); Revolution, Press and Values, Tehran: Islamic ...
Mostafavi, Farhanaz (۲۰۱۵); Basics of Communication and Development, Tehran: Payam ...
Motamed Nejad, Kazem (۲۰۰۶); Mass communication tools, Tehran: Allameh Tabatabai ...
Motamed Nejad, Kazem (۱۹۷۷); Research method in press content, Tehran: ...
Motamed Nejad, Kazem (۲۰۰۶); Mass communication tools, Tehran: Allameh Tabatabai ...
Malekzadeh, Mehdi (۱۹۷۹); History of Iran's Constitutional Revolution, Tehran: Scientific ...
Molana, Hamid (۱۹۷۹); The course of social communication in Iran, ...
Habermas, Jürgen (۲۰۱۲); Structural transformation of the public sphere, translation: ...
Yazdani, Sohrab (۲۰۰۷); Sorasarafil, Nameh Azadi, Tehran: Nei Publishing ...
Soresrafil newspaper (Tehran ۱۹۰۷-۱۹۰۸ AH) from number ۱ to ۳۲ ...
Ruh al-Qudos newspaper (Tehran ۱۹۰۷-۱۹۰۸ AH) from number ۱ to ...

نمایش کامل مراجع