نقد روایت سوالات زندیق از امیرالمومنین(ع) در الاحتجاج طبرسی، در موضوع تحریف قرآن

احمد بن علی طبرسی (م۵۸۸ق)، در کتاب الاحتجاج، روایتی طولانی درباره سوالات یک زندیق از امیرالمومنین(ع) در زمینه تناقضات ادعایی قرآن نقل کرده است. در میان پاسخ های منسوب به امیرالمومنین(ع) تحریف گسترده قرآن، شامل افتادگی بیش از یک سوم قرآن از میان آیه سوم سوره نساء و تحریف به زیاده مطرح شده است. پیش از طبرسی، محمد بن علی بن الحسین بن بابویه (م۳۸۱ق) و محمد بن مسعود عیاشی، تحریری کوتاه تر از همین خبر را نقل کرده اند که در آن به تحریف قرآن اشاره نشده است. میرزا حسین نوری (م۱۳۲۰ق) علت این تفاوت را تقطیع ابن بابویه دانسته است. در این مقاله با بررسی ساختار و متن سه تحریر طبرسی، ابن بابویه و عیاشی، این دیدگاه رد شده است. ساختار ناهمگون، اضطراب های متنی، واژگان و ادبیات متاخر، اشکالات کلامی و تاریخی و شواهد دیگر نشان می دهد که اضافات تحریر طبرسی، حاصل جعل متاخر است. علاوه بر این، بررسی متن و اسناد تحریر کهن تر روایت، بیان گر پردازش آن در فضای عامی است.

کلیدواژه ها:

ابن بابویه ، الاحتجاج ، احمد بن علی طبرسی ، تحریف قرآن ، احادیث طوال