بررسی دمای سطح زمین و روند آن در ایران طی فصل زمستان مبتنی برونداد پروژه CORDEX

دمای سطح زمین (LST) متغیری مهم در مطالعات محیطی و مدل های هیدرولوژیکی است. هدف از این پژوهش، بررسی تغییرات زمانی- مکانی، روند و شیب روند دمای سطح زمین طی دوره سرد سال در ایران است. برای این منظور پس از بررسی مدل­های در دسترس با استفاده از پروژه  CORDEX در منطقه WAS با تفکیک افقی ۴۴/۰ درجه قوسی با در نظر گرفتن دو سنجه آماری ضریب تعیین و اریبی، مدل NOAA-GFDL-ESM۲M به عنوان مدل کارا برای بررسی دمای سطح زمین ایران طی دوره تاریخی (۲۰۰۵-۱۹۷۵) انتخاب شد. برای بررسی روند و شیب روند داده­ها، به ­ترتیب از دو آزمون ناپارامتریک من-کندال و سنس استفاده شد. نتایج نشان داد، دمای سطح زمین تحت­تاثیر توپوگرافی و عرض جغرافیایی است. نواحی شمال غربی ایران از عرض جغرافیایی ۳۴ تا حدود ۴۰ درجه شمالی در دوره مورد مطالعه، کمینه دمای سطح زمین را دارند و نواحی ساحلی خلیج فارس و دریای عمان بیشینه دمای سطح را طی فصل زمستان نشان دادند. آزمون نا پارامتریک من کندال با سطح اطمینان ۵ % نشان داد دمای سطح زمین در ماه ژانویه در کرانه های ساحلی خلیج فارس در حوالی مناطق غربی استان هرمزگان و استان ایلام دارای روند افزایشی معنی دار است. روند دمای سطح زمین ایران در ماه فوریه در نواحی شمال غربی، غرب و جنوب غربی ایران کاهشی بوده است. شیب روند در نواحی داخلی حوالی دشت کویر و چاله جازموریان ۱/۰ درجه سلسیوس برآورد شد. به­طور کلی دمای سطح زمین به ازای هر سال در متوسط کشور بین ۱۷/۰ تا ۱۹/۰ درجه سلسیوس افزایش پیدا کرده است.

کلیدواژه ها:

ایران ، پروژه مقیاس کاهی شده CORDEX ، دمای سطح زمین (LST) ، روند دمای سطح زمین