تعیین الگوهای زهکشی جریان با استفاده از روش درخت فرکتال (مطالعه موردی: زیرحوضه زرینه رود در استان کردستان)
محل انتشار: مجله تحقیقات آب و خاک ایران، دوره: 53، شماره: 4
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 91
فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_IJSWR-53-4_014
تاریخ نمایه سازی: 31 اردیبهشت 1402
چکیده مقاله:
رفتار بسیاری از پدیدههای طبیعی با پیچیدگی بسیار، مانند رودخانهها را میتوان با هندسه درخت فرکتال تحلیل نمود. زیرحوضه آبریز زرینهرود در استان کردستان یکی از پرآبترین زیرحوضههای حوضه آبریز دریاچه ارومیه میباشد که وضعیت هیدرولوژیکی آن تاثیر بسیاری بر روی مدیریت رواناب و جریانهای پایین دست دارد، بنابراین بررسی ویژگیهای فیزیوگرافی این حوضه آبریز با استفاده از روش درخت فرکتال در این تحقیق از اهمیت بالایی برخوردار است. در پژوهش حاضر به بررسی رفتار فرکتالی زیرحوضه آبریز زرینهرود در استان کردستان، با استفاده از لایههای GIS آبراههها، نقشه DEM و بکارگیری قوانین استراهلر، هاک، هورتن و هندسه درخت فرکتال به روش ریچاردسون، پرداخته شده است. بر اساس قانون استراهلر مشخص شد که ۵ درجه آبراهه در منطقه وجود دارد. بر اساس قانون هاک، مشخص شد، شیب خط روند حوضه تا حدی تند میباشد و این نشان از فرسایش نسبتا زیاد در محدوده مطالعاتی حوضه آبریز زرینهرود میباشد. مطابق قانون هورتن فاکتور فرم در حدفاصل آبراهههای درجه ۱ و ۲ کاهش یافته و برای آبراهههای با رتبه ۳ و بالاتر تقریبا یکسان میباشد. علاوه بر این ساختار فرکتالی نشان میدهد که در محدوده آبراهههای رتبه ۲ و بالاتر رفتار فرکتالی وجود دارد. در نهایت بر اساس روش ریچارسون، بعد فرکتالی حوضه آبریز مورد بررسی در رنج ۸۳۷/۱-۶۹۵/۱ محاسبه شد که بخش قابل توجهی از فضای حوضه این ویژگی را دارند. علاوه بر این نتایج نشان داد که بعد فرکتالی بدست آمده برای آبراهههای رتبه ۴ با روش هورتون برابر ۶۷/۱ بوده که با نتایج بدست آمده از روش ریچاردسون مطابقت دارد. در نهایت میتوان گفت با توجه به موقعیت توپوگرافی، آب و هوایی و شرایط هیدرولوژیکی ویژهی زیر حوضه آبریز زیرینهرود، میتوان شناسایی رفتار هیدرولوژیکی رودخانه، به برنامهریزان و تصمیم گیرندگان کشور در جهت مدیریت بهتر این حوضه کمک نمود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
هادی ثانی خانی
گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
بابک امیرعطایی
گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :