عوامل اقتصادی- اجتماعی موثر بر پذیرش فناوری خاکورزی حفاظتی

در ایران، عملیات خاک­ورزی متداول (سنتی) منجر به فرسایش خاک و از دست دادن مواد آلی خاک شده است که با عملیات بعدی جمع­آوری بقایای زراعی و سوزاندن آنها، تشدید شده است. کشاورزی حفاظتی می­تواند به­عنوان ابزاری برای افزایش بهره وری خاک، کاهش فقر و تقلیل­دهنده پیامدهای تغییر اقلیم در خانوارهای روستایی، محسوب شود. در این مطالعه، با استفاده از نظریه رفتار برنامه­ریزی شده (TPB) به درک عوامل موثر بر پذیرش کشاورزی حفاظتی، با استفاده از اطلاعات جمع­آوری شده از طریق پرسشنامه، مشتمل بر ۲۶۰ کشاورز از منطقه زرقان سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ پرداخته شده است. نتایج حاصل از مدل نشان داد، متغیرهای نگرش کشاورز، کنترل رفتاری درک شده و هنجارهای ذهنی، ۷۸ درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می­کنند و نگرش کشاورزان، قوی­ترین عامل پیش­بینی­کننده قصد آنها می­باشد. علاوه بر این، سطح تحصیلات و درآمد خارج از مزرعه بیشترین تاثیر مثبت و معنی­دار را بر نگرش کشاورزان نسبت به اتخاذ روش­های خاک­ورزی حفاظتی داشته­اند. یافته­های این مطالعه می­تواند به درک بهتر پویایی فرایند پذیرش زارعین در رابطه با کشاورزی حفاظتی وچگونگی برخورد کشاورزان با این فناوری و سایر فناورهای جدید کمک کند.

کلیدواژه ها:

کشاورزی حفاظتی ، تئوری رفتار برنامه ریزی شده ، تحلیل مسیر ، هنجارهای ذهنی