ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

ارزیابی و تحلیل پیامدهای تغییر اقلیم بر وضعیت تاب آوری فضایی- زیستی کلان شهر اهواز

محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 21، شماره: 70
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 86

فایل این مقاله در 31 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1678379

شناسه ملی سند علمی:

JR_GDIJ-21-70_008

تاریخ نمایه سازی: 29 خرداد 1402

چکیده مقاله:

سرعت خشکسالی در جهان، طی ۱۰ سال اخیر روندی افزایشی داشته، اما تاثیرات آن در ایران و استان خوزستان به مراتب شدیدتر از حد معمول بوده است. از طرفی تشدید بارش و وقوع سیل، بهره برداری از منابع آبی و وقوع فرونشست های فراگیر و پدیده گردوخاک طولانی مدت به عنوان پیامدهای تغییر اقلیم شدیدا بر الگوی سکونت و فعالیت در کلان شهر اهواز تاثیرات منفی گذاشته و ساختار و کارکرد این کلان شهر را در آینده تغییر خواهد داد. بر این مبنا لزوم توجه و کاربست رویکرد تاب آوری و همگام سازی آن با پیامدهای تغییر اقلیم و مشکلات آینده تا حد بسیار زیادی خواهد توانست شهروندان و بافت شهر را در رابطه با بلایای طبیعی مصون و در بلندمدت با شرایط موجود سازگار سازد. هدف این پژوهش، ارزیابی و تحلیل پیامدهای تغییر اقلیم بر وضعیت تاب آوری فضایی-زیستی کلان شهر اهواز است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، از نوع کاربردی است که به روش توصیفی-تحلیلی و بررسیهای میدانی و در چارچوب الگوی تحلیلی-موردی انجام گرفته است. جامعه مورد بررسی شامل بلوک آماری و لایه کاربری اراضی وضع موجود شهر، اسناد فرادست شامل طرح جامع و تفصیلی، کسب شده است. برای دستیابی به اهداف تحقیق، ابعاد فضایی-زیستی در ۱۴ شاخص استخراج شد. برای ارزیابی و تحلیل پیامدهای موثر بر تاب آوری، از الگوریتم رقابت استعماری در محیط نرم افزار Matlab a۲۰۱۸ استفاده شد. برای فضایی سازی شاخص های مورد مطالعه در سطح بافت شهر اهواز از روش  Tracking Analyst Toolsدر فرایند تحلیل شبکه (Network Analyst Tools) استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که در شاخص درجه تمرکز یا تفرق جمعیت، بیش از ۵۰ درصد الگوی توزیع جمعیت در سطح محدوده ای برابر با ۱۵۸۵۸۰۱.۶ مترمربع سکونت داشته اند. این در حالی است که الگوی توزیع کاربری های عمده و به صنعتی عمدتا خوشه ای و پهنه ای بوده است. در ارتباط با شاخص توزیع کاربری های صنعتی نیز ۴۱.۷ از سطوح کاربری ها در محدوده تاب آوری زیستی پایین با بالاترین میزان انتشار آلودگی زیستی توزیع شده اند. در ارتباط با اثر کیفیت آب و دسترسی به آب آشامیدنی بالاترین درصد یعنی ۶۱/۳۳ درصد در بازه نامناسب توزیع شده اند. همچنین در ارتباط با اثر عوامل زیستی نیز شیب و شبکه زهکشی بالاترین درصد یعنی ۴۷.۰۰ درصد در شیب متوسط ۰.۱۶ توزیع شده اند که خود عامل عدم تاب آوری بهینه شهر در برابر مخاطرات زیستی به ویژه عدم دفع است. جمع بندی معیارهای تاب آوری نشان می دهد که مناطق دو و سه به ترتیب دارای بیشترین مقدار تاب آوری در میان مناطق شهری اهواز است و مناطق پنج و چهار در وضعیت نیمه تاب آور و مناطق یک و شش در وضعیت ضعیف تاب آوری و درنهایت مناطق هشت و هفت در وضعیت بسیار ضعیف به لحاظ شرایط توزیع معیارهای تاب آوری قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

سعید ملکی

استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

نازنین حاجی پور

دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آشنا، ملیحه؛ سعید حسین آبادی (۱۳۹۹). ارزیابی عوامل موثر بر ...
  • https://geoeh.um.ac.ir/article_۳۴۲۹۵.htmlاحمدی، قادر؛ محمدحسین پورحسن زاده، امیر سلیمان نژاد (۱۳۹۹). تحلیلی ...
  • https://ebtp.malayer.iau.ir/article_۶۷۵۴۸۴.html?lang=faاکبری، مهری؛ وحیده صیاد (۱۴۰۰). تحلیل مطالعات تغییر اقلیم در ...
  • https://jphgr.ut.ac.ir/article_۸۱۱۰۱.html?lang=faامانپور، سعید؛ نازنین حاجی پور (۱۳۹۹). تحلیل تطبیقی شاخص های ...
  • https://www.sid.ir/fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=۵۲۶۵۳۶امیری فهلیانی، محمدرضا؛ مسعود صفایی پور، ناهید سجادیان (۱۳۹۹). تحلیل ...
  • http://sspp.iranjournals.ir/article_۳۸۶۲۸.html?lang=faبدری، سیدعلی؛ مهدی رمضان زاده لسبوئی؛ علی عسگری؛ مجتبی قدیری ...
  • http://www.joem.ir/article_۳۷۸۱.htmlبارزمان سپیده؛ عبدلله فرجی؛ علی اکبر شمسی پور (۱۴۰۰). تاب ...
  • https://jhre.ir/article-۱-۲۱۰۸-fa.html&sw=%D۹%۸۸%D۸%B۱%D۸%A۷%D۹%۸۵%DB%۸C%D۹%۸۶قلی نژاد، مبینا؛ احمد پوراحمد؛ حسین حاتمی نژاد؛ طاهر صفرراد ...
  • https://esrj.sbu.ac.ir/article_۱۰۱۳۴۸.html?lang=faگودرزی، مجید؛ نازنین حاجی پور (۱۳۹۷). تحلیل تطبیقی توزیع شاخص ...
  • https://jurbangeo.ut.ac.ir/article_۷۱۲۰۰.html?lang=fahttps://gdij.usb.ac.ir/article_۱۵۶۳.htmlغلامی، عباس؛ کاکا شاهدی؛ محمود حبیب نژاد روشن؛ مهدی وفاخواه؛ ...
  • https://jrwm.ut.ac.ir/article_۶۱۹۷۵.htmlربانی، طاها؛ ابوالفضل مشکینی؛ عبدالرضا رکن الدین افتخاری؛ مجتبی رفیعیان ...
  • http://www.jscity.ir/article_۹۲۷۹۸.htmlرهنما، محمدرحیم؛ محمد قنبری؛ سمیه محمدی حمیدی؛ سیدمصطفی حسینی (۱۳۹۸). ...
  • سنجش و ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی اجتماع های شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: محله های شهر تهران) [مقاله ژورنالی]
  • https://jhgr.ut.ac.ir/article_۵۱۲۲۸.html?lang=faتیموری، سارا (۱۴۰۰). تشدید پیامدهای منفی سیل ناشی از تغییر ...
  • https://jwem.areeo.ac.ir/article_۱۱۹۵۶۶.htmlجمشیدی علیرضا؛ علی اکبر عنابستانی (۱۳۹۹). الگوی ساختاری تفسیری عوامل ...
  • http://journals.hsu.ac.ir/jarhs/article-۱-۱۵۹۳-fa.html&sw=%D۸%B۹%D۹%۸۶%D۸%A۷%D۸%A۸%D۸% B۳%D۸%AA%D۸%A۷%D۹%۸۶%DB%۸Cمنافلویان، ساناز؛ زهرا سادات سعیده زرآبادی؛ مصطفی بهزادفر (۱۳۹۹). ...
  • http://www.jgeoqeshm.ir/article_۱۱۷۷۶۰.htmlنیک پور، عامر؛ صدیقه لطفی؛ منصوره یاراحمدی (۱۴۰۰). ارزیابی میزان ...
  • http://www.joem.ir/article_۲۴۳۲۵۳.html?lang=faReferencesAslam، A.Q.; Ahmad، S.R.; Ahmad، I.; Hussain، Y.; Hussain، M.S ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۰۴۸۹۶۹۷۱۶۳۲۶۱۸۳Atashpaz-Gargari, E., & Lucas, C. (۲۰۰۷, September). Imperialist competitive algorithm: ...
  • https://ieeexplore.ieee.org/document/۴۴۲۵۰۸۳Banica، A.، Rosu، L.، Muntele، I.، & Grozavu، A. (۲۰۱۷). ...
  • https://www.mdpi.com/۲۰۷۱-۱۰۵۰/۹/۲/۲۷۰Broto، V (۲۰۱۴). Planning for climate change in the African ...
  • https://www.liverpooluniversitypress.co.uk/journals/article/۴۵۷۰۴Cobbinah، P.B.، Addaney، M. (Eds.) (۲۰۱۹). The Geography of Climate ...
  • https://link.springer.com/book/۱۰.۱۰۰۷/۹۷۸-۳-۰۳۰-۰۴۸۷۳-۰?noAccess=trueConnolly, C. (۲۰۲۰). From resilience to multi-species flourishing:(Re) imagining urban-environmental ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۱۷۷/۰۰۴۲۰۹۸۰۱۸۸۰۷۵۷۳Desouza، K. C.، & Flanery، T. H. (۲۰۱۳). Designing، planning، ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۲۶۴۲۷۵۱۱۳۰۰۰۸۷۵Dore، E.، Fancello، D.، Rigonat، N.، Medas، D، Cidu، R.، ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۸۸۳۲۹۲۷۲۰۳۰۰۸۲۲https://weltrisikobericht.de/weltrisikobericht-۲۰۲۱-e/)https://jwsd.um.ac.ir/article_۴۱۴۸۴.htmlIntergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). Climate Change (۲۰۱۳). The ...
  • https://cir.nii.ac.jp/crid/۱۵۷۴۲۳۱۸۷۴۷۷۰۰۹۱۷۷۶IPCC (۲۰۱۸). Global warming of ۱.۵±C. An IPCC special report ...
  • https://www.ipcc.ch/sr۱۵/IPCC. Climate Change (۲۰۱۴). Synthesis Report; Cambridge University Press: Cambridge، ...
  • https://www.cambridge.org/core/books/climate-change-۲۰۱۳-the-physical-science-basis/BE۹۴۵۳E۵۰۰DEF۳۶۴۰B۳۸۳BADDC۳۳۲C۳EJabareen, Y (۲۰۱۳). Planning the resilient city: Concepts and strategies ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۲۶۴۲۷۵۱۱۲۰۰۰۸۳۲Junqueira، J. R.، Serrao-Neumann، S.، & White، I (۲۰۲۱). Managing ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/B۹۷۸۰۱۲۸۲۲۳۷۳۴۰۰۰۱۳۶Johnson, J., Panagioti, M., Bass, J., Ramsey, L., & Harrison, ...
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/۲۷۹۱۸۸۸۷/Kelejian, H. H., & Prucha, I. R. (۲۰۰۷). HAC estimation ...
  • http://econweb.umd.edu/~prucha/Papers/JE۱۴۰(۲۰۰۷b).pdfLancia، M.; Zheng، C.; He، X.; Lerner، D.N.; Andrews، C.; ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S۲۲۱۴۵۸۱۸۱۹۳۰۳۲۲۲Liu، L.، Lei، Y.، Zhuang، M.، & Ding، S (۲۰۲۲). ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۰۴۸۹۶۹۷۲۲۰۱۲۴۹۹Maxwell، S.L.; Butt، N.; Maron، M.; McAlpine، C.A.; Chapman، S.; ...
  • https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/۱۰.۱۱۱۱/ddi.۱۲۸۷۸Mavhura, E., Manyangadze, T., & Aryal, K. R. (۲۰۲۱). A ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S۲۲۱۲۴۲۰۹۲۱۰۰۱۱۸۷Moghim, S., & Garna, R. K. (۲۰۱۹). Countries' classification by ...
  • https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/۳۰۲۹۳۰۱۹/Piras، M.; Mascaro، G.; Deidda، R.; Vivoni، E.R (۲۰۱۶). Impacts ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۰۴۸۹۶۹۷۱۵۳۰۲۸۴۹Ranganathan، M.، & Bratman، E (۲۰۲۱). From urban resilience to ...
  • https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/۱۰.۱۱۱۱/anti.۱۲۵۵۵Shao، W.، Su، X.، Lu، J.، Liu، J.، Yang، Z.، ...
  • https://www.mdpi.com/۲۰۷۳-۴۴۳۳/۱۲/۵/۵۳۷United Nations (۲۰۱۹). Climate Change. Accessible here: https://www.un.org/en/ sections/issues-depth/climate-change/ ...
  • https://www.un.org/en/%۲۰sections/issues-depth/climate-changXiong, Q., Xiao, Y., Liang, P., Li, L., Zhang, L., ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S۱۴۷۰۱۶۰X۲۱۰۰۶۷۵۰Xu, L., Marinova, D., & Guo, X. (۲۰۱۵). Resilience thinking: ...
    • نمایش کامل مراجع