بررسی عوامل انگیزشی و رابطه آن با هوش اخلاقی و میزان مسئولیت پذیری دانشجویان

یکی از وظایف اساسی نظام آموزشی هر کشور، پرورش استعدادهای دانشجویان و آمادهسازی آنان برای شرکت فعال در امور جامعه است . کمک به دانشجویان و هدایت آنان برای دست یابی به هدفهای مطلوب در زندگی ، کسب مهارتهای فردی ، اجتماعی ، حرفه ای و اخلاقی ، لزوم آموزش مهارتهای هوش اخلاقی و مسئولیت پذیری را برای رسیدن به این اهداف آشکار می سازد. پژوهش حاضر، با هدف بررسی عوامل انگیزشی و رابطه آن با هوش اخلاقی و میزان مسئولیت پذیری دانشجویان دانشگاه کرمانشاه انجام شده است . نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا توصیفی همبستگی است . جامعه آماری پژوهش ، شامل کلیه دانشجویان دانشگاه کرمانشاه در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ به تعداد ۷۱۳۲ نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران، ۲۵۷ نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب گردید. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه هوش اخلاقی در قالب چهل گویه در سه مولفه ( راستگویی ، بخشش و دلسوزی )، پرسشنامه عوامل انگیزشی در قالب ۲۴ سوال در چهار مولفه (نیاز به پیشرفت ؛ انگیزه درونی ، انگیزه بیرونی ، خودکارآمدی و سختکوشی ) و پرسشنامه مسئولیت پذیری در قالب ۴۲ سوال در پنج مولفه (خودمدیریتی ، امانت داری ، وظیفه شناسی ، سازمان-یافتگی و پیشرفت گرایی ) استفاده گردید. روایی محتوایی و سازه هر سه پرسشنامه مورد تایید قرار گرفت . پایایی پرسشنامه هوش اخلاقی ۸۳/۰، عوامل انگیزشی ۸۷/۰ و مسئولیت پذیری ۹۱/۰ برآورد گردید. تحلیل دادهها در سطح توصیفی (فراوانی ، درصد، میانگین و انحراف معیار) و استنباطی (آزمون تی ، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون، مدل معادلات ساختاری و تحلیل مسیر) با استفاده از نرم افزار آماری SpSS و Amos انجام گرفت . یافته ها نشان داد که میانگین هر یک از مولفه های هوش اخلاقی ، عوامل انگیزشی و مسئولیت پذیری از میانگین تئوریک (۳) بیشتر است . بین هوش اخلاقی و عوامل انگیزشی با مسئولیت پذیری دانشجویان رابطه مثبت و معنادار وجود داشت . نتایج نشان می دهد تلاش جهت معرفی و شناسایی جایگاه هوش اخلاقی و عوامل انگیزشی در رشد و پرورش مسئولیت پذیری دانشجویان و نقش آن در آینده زندگی تحصیلی و شغلی آنها دارای اهمیت قابل توجهی است .

کلیدواژه ها:

هوش اخلاقی ، عوامل انگیزشی ، مسئولیت پذیری ، دانشجویان