جداسازی و شناسایی مقدماتی قارچ های اندوفیت و همراه بیماری زوال مو در استان زنجان

قارچ­های اندوفیت و همراه بیماری زوال مو از تاکستان­های استان زنجان جداسازی شدند و اثر بازدارندگی برخی از قارچ­های جدا شده، بر رشد دو قارچ بیمارگر تنه مو شامل Cytospora chrysosperma و Fusarium sp. مطالعه شد. نود و پنج جدایه قارچی از از بافت­های سالم (۵۴/۶۳ درصد) و آلوده (۴۶/۳۶ درصد) تنه و ریشه مو جداسازی شد. با ضدعفونی سطحی قوی و چند مرحله ای، احتمال جداسازی قارچ­های ساپروفیت و اپی­فیت به حداقل ممکن رسانده شد؛ بنابراین قارچ­هایی که از بافت سالم جدا شده و تست بیماریزایی شان مثبت نبود، اندوفیت و آنهایی که از بافت آلوده جدا شدند، قارچ همراه بیماری زوال مو قلمداد شدند. شناسایی مقدماتی ۱۳ جدایه شاخص تا سطح جنس و در مواردی گونه، بر اساس خصوصیات ریخت­شناسی ماکروسکوپی و میکروسکوپی و توالی نوکلئوتیدی ناحیه ITS–rDNA انجام شد. جدایه­های شناسایی شده مشتمل بر ۱۰ جنس و شامل آرایه­های Alternaria malorum، Alternaria sp.، Allocanariomyces tritici، Aaosphaeria arxii، Clonostachys rosea، Chaetomium sp.، Daldinia loculata، sp. Daldinia، Fusarium oxysporum، Fusarium sp.، Macrophomina phaseolina، Phaeoacremonium minimum و Stromatinia narcissi بودند. با بررسی فعالیت آنتاگونیستی ۱۳ جدایه قارچی به روش کشت متقابل، گونه­های F. oxysporum، P. minimum و C. rosea بیشترین میزان بازدارندگی رشد در مقابل دو قارچ بیمارگر تنه مو شامل C. chrysosperma و Fusarium sp. نشان دادند. دو گونه  arxii. AوS. narcissi  از بافت تنه سالم جداسازی شدند و طبق اطلاعات ما برای نخستین بار به عنوان قارچ­های اندوفیت از مو در دنیا گزارش می­شوند. گونه D. loculata از بافت تنه آلوده جداسازی شد و برای نخستین بار به عنوان قارچ همراه بیماری­های تنه مو از دنیا گزارش می­شود. به علاوه، دو گونه A. tritici و F. oxysporum با وجود اینکه از بافت سالم ریشه جدا شده بودند، در آزمون بیماری­زایی، باعث ایجاد شانکر داخلی در ساقه شده و برای اولین بار به عنوان بیمارگر مو از دنیا گزارش می­شوند.

کلیدواژه ها:

واکنش زنجیره ای پلیمراز ، آنتاگونیست ، فیلوژنی ، مهار زیستی ، تاکستان