بررسی آثار توزیعی اقتصاد دانش بنیان در کشورهای منتخب اسلامی (رویکرد حداقل مربعات کاملا اصلاح شده)

نابرابری درآمدی یکی از چالش های بزرگ در کشورهای اسلامی هست، تحقیقات زیادی راجع به کاهش نابرابری درامد از طرق مختلف انجام گرفته است. اقتصاد دانش بنیان امروزه در ادبیات اقتصادی مطرح و به عنوان عامل مهم و تاثیرگذار بر نابرابری درآمدی محسوب می شود.اقتصاد دانش بنیان با کارآفرینی، خلاقیت و نوآوری، پیشرفت فناوری، تعدیلات ساختاری در بخش های مهم اقتصادی، ارتقای کارایی نهاده های تولید، اصلاح فرایندهای کسب وکار، رشد اقتصادی توام با برابری درآمدی بین دهک های درآمدی را به همراه دارد. اثر اقتصاد دانش بنیان و مولفه های آن شامل شاخص دانش، نظام انگیزشی، آموزش و نوآوری بر کاهش نابرابری درآمدی در بین کشور اسلامی، هدف این تحقیق است.با استفاده از روش اقتصادسنجی پانل دیتا (حداقل مربعات کاملا اصلاح شده) عوامل موثر بر کاهش نابرابری درآمدی در کشورهای منتخب اسلامی( ایران، عراق، لبنان، پاکستان، قطر، تاجیکستان، ترکمنستان، عربستان سعودی، مصر، بحرین و سوریه) طی سال های ۲۰۰۸ الی ۲۰۱۹برآورد شده است. جهت بررسی ایستایی متغیرها و هم چنان رابطه بلندمدت میان متغیرها از آزمون ریشه واحد و آزمون هم جمعی کائو استفاده شده است جهت آزمون معنی داری پنل و آزمون اثرات عرض مبدا مشاهدات از آزمون اف لیمر و هاسمن استفاده گردید که با سطح احتمال ۹۹ درصد پانل بودن آزمون و هم چنان با سطح ۹۹ درصد عرض از مبدا با اثرات ثابت تایید گردید. نتایج نشان می دهد که افزایش مولفه ترکیبی اقتصاد دانش بنیان، که از چهار مولفه دانش ، آموزش ، نوآوری و نظام انگیزشی با استفاده از روش موریس حاصل شده است باعث کاهش نابرابری در کشورهای اسلامی شده است به نحوی که با افزایش یک درصد مولفه اقتصاد دانش بنیان، ضریب جینی ۰۱. درصد کاهش می یابد. مولفه آموزش تاثیر منفی و معنی دار بر نابرابری درامد دارد به نحوی که یک درصد افزایش در مولفه آموزش باعث کاهش ۰.۲۷ درصد نابرابری درامد در کشورهای اسلامی می شود. مولفه دانش نیز تاثیر منفی و معنی دار بر نابرابری درامد در کشورهای اسلامی دارد به نحوی که یک درصد افزایش دانش باعث ۰.۰۰۷ درصد کاهش نابرابری درامد می شود همچنین افزایش تولید ناخالص داخلی و تورم نیز بر نابرابری درآمدی کشورها اثرگذار هست .بنابراین سیاست گذاران اقتصادی کشورهای اسلامی جهت کاهش نابرابری بین دهک های درآمدی علاوه بر رونق اقتصادی و اعمال سیاست های انضباط پولی و مالی جهت کنترل تورم می بایست افزایش مهارت های آموزشی، افزایش مراکز رشد و فناوری، شرایط مناسب کسب وکار و توسعه کسب وکارهای نوین را در دستور کار خود قرار دهند.

کلیدواژه ها:

نابرابری درآمد ، اقتصاد دانش بنیان ، کشورهای اسلامی ، حداقل مربعات کاملا اصلاح شده