به کدام مجله، مقاله خود را ارسال کنیم؟

سخن سردبیر Editorial مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان دوره شانزدهم، آذر ۱۳۹۶، ۸۰۶-۸۰۵   به کدام مجله، مقاله خود را ارسال کنیم؟ To What Journal We Should Submit Our Manuscript?   محسن رضائیان[۱]،[۲]   یکی از سوالات مهمی که محققین به هنگام نگارش مقاله خود با آن روبرو می شوند، این است که: " مقاله خود را به کدام مجله باید ارسال نمایند؟ [۳-۱]" برای پاسخگویی به این سوال، بایستی نکات مهمی در نظر گرفته شوند که در این سخن سردبیری سعی می کنیم به برخی از آنها پاسخ دهیم. طبعا برای پژوهشگران فارسی زبان، اولین نکته مهم این است که آنها مقاله خود را به چه زبانی نوشته اند؟ اگر به فارسی، پس باید در مجلات فارسی به دنبال نشریه مناسب بگردند و اگر مقاله به زبان انگلیسی نگارش شده است، نشریات انگلیسی زبان را باید مورد جستجو قرار دهند. نکته دومی که مطرح می شود این است که آیا آنها مایل هستند مقاله خود را در یک مجله تخصصی مربوط به رشته خود چاپ نمایند یا اینکه قصد دارند آن را در یک مجله عمومی به چاپ رسانند؟ بدیهی است چاپ مقاله در یک مجله تخصصی سبب خواهد شد که سایر همکاران با تخصص مشابه مقاله را مطالعه نمایند. انجام چنین کاری موجب می شود مقاله آنها بیشتر مورد مطالعه، استفاده و احیانا استناد سایر همکاران قرار گیرد. در حالی که چاپ مقاله در یک مجله عمومی ممکن است به مطالعه و استناد آن توسط همکارانی که لزوما هم تخصص آنها نیستند، بیانجامد. نکته سوم این است که کیفیت کار پژوهشی که مقاله از آن استخراج شده است چگونه می باشد؟ بدیهی است هرچه کیفیت کار بالاتر باشد، چاپ مقاله در مجلات با کیفیت بالاتر ممکن می گردد. برای شناخت کیفیت مجلات معمولا می توان به محل نمایه شدن مجله (Indexing)، داشتن ضریب تاثیر (Impact factor) و مقدار آن، و همچنین مقدار اچ ایندکس (H Index) مجله اشاره کرد. بدیهی است مجلاتی که در نمایه های معتبر بین المللی نظیر Medline Scopus, و یا Web of Science نمایه می گردند و دارای ضریب تاثیر و اچ ایندکس بالاتر می باشند از کیفیت بالاتری نیز برخوردار هستند. البته هرچه کیفیت مجلات بالاتر باشد، میزان رد کردن مقالات (Rejection  rate) آنها نیز بالاتر است. برای برخی از مجلات این مقدار ممکن است به نود درصد برسد. یعنی از هر صد مقاله ارسالی، نود مقاله رد می شوند. بنابراین، چاپ مقالات در این مجلات کار بسیار دشواری خواهد بود اما موفقیت در این امر بسیار ارزشمند است. حال با در نظر گرفتن مسائل فوق اگر محقق مقاله ای به زبان انگلیسی تهیه کرده باشد، می تواند با جستجو در نمایه های معتبر بین المللی پیش گفته، به نشریات تخصصی و یا عمومی مرتبط با موضوع مقاله خود دست یابد. برای اینکار باید، جستجوی خود را در صورت اسامی مجلات نمایه شده انجام دهد. سپس با مراجعه به خدمات جانبی ارائه شده توسط Web of Science به مقدار ضریب تاثیر و یا با مراجعه به خدمات جانبی ارائه شده توسط Scopus به اچ ایندکس مجلات پی ببرد. محقق همچنین می تواند به وبگاه مجلات مشخص شده مراجعه نماید. در بررسی وبگاه این مجلات، علاوه بر مشخص شدن  ضریب تاثیر و یا اچ ایندکس، به نکات ارزشمند دیگری نیز نظیر: میزان رد کردن مقالات، تعداد شماره های منتشر شده در یکسال، تعداد مقالات منتشر شده در هر شماره و نکاتی از این قبیل دست خواهد یافت. برخی از مجلات معتبر حتی در سایت خود محلی برای نشان دادن مقالات پذیرفته شده ای که هنوز چاپ نشده اند دارند و یا اطلاعاتی در زمینه طول زمان داوری، پذیرش و یا چاپ مقاله ارائه می نمایند. نویسندگان مقالات با بررسی این نکات می توانند اطلاع کسب کنند که در صورت پذیرش، چقدر طول خواهد کشید که مقاله آنها به زیور طبع آراسته شود [۶-۴]. با همه اینها، راه حل ساده دیگری برای انتخاب مجله مناسب برای ارسال مقاله وجود دارد. این راه حل، بررسی منابع مقاله نگاشته شده می باشد. اگر محقق مروری بر متون کاملی انجام داده باشد و به مهم ترین مقالات مرتبط با موضوع مقاله خود استناد کرده باشد، آن هنگام متوجه خواهد شد که در فهرست منابع مقاله، اسم کدام مجلات به چشم می خورد و احیانا نام کدام مجلات تکرار شده اند. این مجلات می توانند به عنوان مجله مورد نظر برای ارسال مقاله قلمداد گردند. البته اگر کیفیت مقاله همانند یا بهتر از مقالاتی باشد که در آن مجله به چاپ رسیده اند [۳]. بنابراین، نویسنده می تواند با نگاه به منابع مقاله خود و با بررسی نمایه های معتبر بین المللی و با در نظر گرفتن سوالاتی که در سطور پیشین به آنها اشاره گردید، فهرستی از مجلات معتبر را تهیه نموده و آنها را بر اساس سیر نزولی ضریب تاثیر و یا اچ ایندکس مرتب کند. سپس، می تواند از بهترین نشریه که همان مجله شماره یک در فهرست است شروع کند. ضروری است که محقق دستورالعمل مجله مورد نظر را به دقت مورد توجه قرار دهد تا فقط به خاطر عدم توجه به دستورالعمل نویسندگان، مقاله وی رد نگردد. در صورتی که مقاله توسط نشریه مورد داوری قرار گرفته و نظرات داوران برای محقق ارسال گردد، ضروری است که وی با دقت تمام به نظرات داوران توجه کرده و تجدید نظر دقیقی در مقاله خود بر اساس نظر آنها به عمل آورد. همچنین، در صورتی که برخی از نظرات داوران قابل اعمال نمی باشد، ضروری است با نگارش نامه ای این نکته را برای سردبیر و داوران توضیح دهد. در صورتی که پس از بازنگری، مقاله مورد پذیرش قرار گرفت، محقق به پاداش زحمات خود رسیده است. در غیر اینصورت، باید پس از رعایت دستورالعمل دومین مجله از فهرست تهیه شده، مقاله رد شده را به آن مجله ارسال نموده و منتظر پاسخ آنها بماند [۷]. در صورتی که مقاله عاری از خطای متدولوژیک باشد، بالاخره در نشریه مناسب خود چاپ خواهد شد. با این وجود، بسیار ضروری است که در فرآیند پیداکردن مجله مناسب برای مقاله محقق، نهایت دقت را به عمل آورد تا گرفتار مجلات یغماگر با دسترسی آزاد [۸] و یا مجلات ربوده شده نگردد [۹].   References   [۱] Shokraneh F, Ilghami R, Masoomi R, Amanollahi A. How to select a journal to submit and publish your biomedical paper? Bioimpacts ۲۰۱۲; ۲(۱): ۶۱-۸. [۲] Welch SJ. Selecting the right journal for your submission. J Thorac Dis ۲۰۱۲ ۱; ۴(۳): ۳۳۶-۸. [۳] Rezaeian M. How to select a relevant journal to submit your article. Middle East J Business ۲۰۱۵; ۱۰(۱): ۴۵-۶. [۴] Jalalpour S, Assar S, Ayoobi F, Rahmani M, Rezaeian M. Overview of the Most Prestigious Journals of Medical Microbiology, Spring ۲۰۱۴. JRUMS ۲۰۱۵; ۱۳(۱۰): ۹۷۳-۹۰. [۵] Gorgi Z, Rezaeian M. A Review on Epidemiology Journals in ۲۰۱۶. JRUMS ۲۰۱۶; ۱۵(۷): ۶۵۷-۷۴. [۶] Rahmani M, Ayoobi F, Assar S, Jalalpour S, Rezaeian M. A Review of the Most Prestigious Journals in Medical Physiology JRUMS ۲۰۱۷; ۱۶(۷): ۶۶۱-۸۲. [۷] Rezaeian M. What Shall Do with a Rejected Manuscript? JRUMS ۲۰۱۳; ۱۲(۳): ۱۷۳-۴. [۸] Rezaeian M. Predatory Open Access Journals. JRUMS ۲۰۱۷; ۱۵(۹): ۸۰۷-۸. [۹] Rezaeian M. Hijacked Journals. JRUMS ۲۰۱۷; ۱۵(۱۲): ۱۰۹۳-۴.   [۱]- استاد گروه آموزشی اپیدمیولوژی و آمار زیستی، دانشکده پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران     تلفن: [phone]، دورنگار: ۳۱۳۱۵۱۲۳-۰۳۴، پست الکترونیکی: moeygmr۲@yahoo.co.uk [۲]- استاد مرکز تحقیقات محیط کار، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، رفسنجان، ایران

کلیدواژه ها:

Journal ، Manuscript ، مجله ، مقاله