بررسی رابطه بین نابرابری درآمد، شهرنشینی و رشد اقتصادی در استان های ایران

یکی از مهم ­ترین اهداف سیاستگذاران اقتصادی، توزیع عادلانه و مناسب درآمد بین اقشار مختلف جامعه است. با توجه به اهمیت بحث عدالت و توزیع عادلانه درآمد در ایران و وضعیت نامناسب شاخص ­های توزیع درآمد در استان­ های کشور، در این پژوهش به بررسی رابطه نابرابری درآمد با شهرنشینی و رشد اقتصادی در استان­ های ایران در دوره زمانی ۱۳۹۸-۱۳۸۵ پرداخته شده است. در این راستا به منظور بررسی دقیق رابطه بین متغیرهای پژوهش، از دو رویکرد برای بررسی مسئله پژوهش استفاده شده است. ابتدا رابطه علیت بین نابرابری درآمد با شهرنشینی و رشد اقتصادی با استفاده از روش دومیترسکو-هورلین مورد بررسی قرار گرفته است. سپس به منظور تکمیل بحث و تعیین میزان اثرگذاری متغیرهای شهرنشینی و تولید ناخالص داخلی بر نابرابری درآمد، مدل نابرابری درآمد با در نظر گرفتن ساختار فضایی و با لحاظ دو متغیر شهرنشینی و GDP سرانه و چندین متغیر کنترل، با استفاده از رهیافت پانل فضایی مورد برآورد قرار گرفته است. نتایج آزمون علیت دومیترسکو-هورلین نشان­ دهنده وجود رابطه علیت یک ­طرفه از شهرنشینی به نابرابری درآمدی و وجود رابطه علیت دوطرفه بین تولید ناخالص داخلی و نابرابری درآمدی در استان ­های ایران است. نتایج حاصل از برآورد مدل به روش پانل فضایی نیز نشان می­ دهد که متغیرهای نرخ شهرنشینی، تولید ناخالص داخلی سرانه و باسوادی از مهم ­ترین متغیرهای اثرگذار بر نابرابری درآمدی در استان ­های کشور هستند.

کلیدواژه ها:

Income Inequality ، Economic Growth ، Urbanization ، Dumitrescu-Hurlin Causality Test ، Spatial Panel Model. ، نابرابری درآمدی ، رشد اقتصادی ، شهرنشینی ، آزمون علیت دومیترسکو-هورلین ، مدل پانل فضایی.