امکان تولید بذر هیبرید ذرت در تاریخ کاشت زمستانه با استفاده از مالچ در مناطق گرمسیری استان ایلام

چکیده مقدمه: افزایش عملکرد در واحد سطح، یکی از مهم­ ترین راه ­های نجات انسان­ها از گرسنگی و فقر است که قسمت اعظم آن متکی به اصلاح و انتخاب ارقام پرمحصول با خصوصیات کمی و کیفی بالا، انجام عملیات به زراعی از جمله مصرف بهینه کودهای شیمیایی، رعایت تاریخ­ های مناسب کشت، استفاده از بذور مناسب برای نیل به این هدف می­ باشد. مواد و روش ها: به منظور بررسی تاثیر تاریخ کاشت و استفاده از انواع مالچ بر تولید بذر ذرت هیبرید در کشت زمستانه، آزمایشی به صورت طرح کرت­ های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک کامل تصادفی با ۳ تکرار انجام شد. در هر کرت، چهار خط والد مادری و در طرفین آن دو خط والد پدری کشت گردید. لاین پدری K۱۲۶۴ و لاین مادری B۷۳، تهیه شده از بخش ذرت موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کشور، جهت تولید بذر ذرت هیبرید سینگل کراس ۶۴۷ بود. فاکتورهای آزمایشی شامل ۱) تاریخ کاشت در سه سطح شامل: D۱) ۱۰ دی ماه، D۲) ۲۰ دی ماه و D۳) ۳۰ دی ماه در کرت های اصلی و ۲) چهار نوع خاکپوش شامل:M۱ ) بدون استفاده از خاکپوش (شاهد)،M۲ ) کود دامی پوسیده،M۳ ) کاه و کلش وM۴ ) پلاستیک در کرت های فرعی بود. نتایج: نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل تیمارها نشان داد که بیشترین عملکرد دانه در تاریخ کاشت اول (۱۰ دی ماه) و تیمار مالچ پلاستیک به میزان ۶/۳۸۶۳ کیلوگرم در هکتار و کمترین در تاریخ کاشت سوم (۳۰ دی ماه) و تیمار کاه و کلش به میزان ۳/۱۱۳۸ کیلوگرم در هکتار بود. نتیجه گیری: با توجه به این که در این روش، زمان تولید و برداشت بذر در اردیبهشت ماه بوده و رطوبت بذر در حدود ۱۴ درصد و نسبتا پایین است، نیاز به دستگاه خشک کن که خود تاثیرات مخربی بر قدرت رویش و جوانه ­زنی بذر دارد، نبوده و هم چنین به دلیل فاصله زمانی کوتاه تا زمان کاشت مجدد در تیرماه همان سال، نیاز به انبارداری بذر و هزینه­ های مرتبط با آن نیست که در نتیجه هزینه نگهداری بذر به مقدار قابل توجهی کاهش می­ یابد. از طرفی در این حالت بذر بهترین شرایط را برای جوانه زنی در مزرعه داراست. از طرفی زراعت زمستانه ذرت هیبرید با استفاده از مالچ به دلیل بهره مندی از بارندگی های زمستانه می تواند مصرف آب را در شرایطی که ذرت یکی از پرمصرف ­ترین گیاهان زراعی بوده و کشور ما با محدودیت شدید آب مواجه است را تا نصف کاهش دهد.

کلیدواژه ها:

بذر هیبرید ، پلاستیک ، خاکپوش ، کود دامی