مطالعه تطبیقی نظام مسئولیتی متصدی حمل و نقل هوایی در اسناد بین المللی و حقوق اسلامی

تدوین مقررات بین المللی حمل ونقل هوایی به عنوان یکی از شاخه های ارزشمند حمل، بر مبنای مسئولیت قانونی و قراردادی نظامهای حقوقی اکثر کشورهای عضو اسناد بین المللی با تلفیق انطباقی نظام حقوقی رومی- ژرمنی و کامن لا صورت گرفته است. در حقوق اسلامی نیزمسئولیت متصدی حمل ونقل بر پایه چهار سیستم متفاوت (مبتنی بر تقصیر اثبات شده، تقصیر، فرض مسئولیت و مسئولیت محض یا مطلق) استوار است. گزینش هر کدام از این سیستم ها در موقعیت ها ی مختلف ورود ضرر، مبتنی بر دلایل متفاوتی است. در این جستار ضمن مبنا قرار دادن اسناد بین المللی حاکم، با تکیه بر نظرات معروف و پذیرفته شده حقوقدانان وفقهای اسلامی، نگاه حقوق اسلامی در مسائل مربوطه و در موقعیتهای گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است. مقایسه نظرات فقهای اسلامی در چارچوب اسناد بین المللی راجع به مسئو لیت متصدی حمل­ونقل هوایی نه تنها ما را به عدم مغایرت قواعد فعلی بین المللی حاکم با قواعد حقوق اسلامی رهمنون می سازد، بلکه الحاق ایران به کنوانسیون مونترال به لحاظ گسترش وسیع روابط کشورها، رشد سازمانهای بین المللی، عدم کفایت میزان و نوع مسئولیت در معاهده الحاقی ایران (ورشو و پروتکل های لاهه واصلاحیه آن) را امری ضروری شناخته شده و مورد پیشنهاد مراجع تصمیم گیری است.