بازتاب مسائل اجتماعی در آثار عبید زاکانی

عبید همچنان که تسلط عمیق خود را در مباحث دینی، فلسفی و سیاسی ثابت کرده، با لحن طنز آمیزی سخن گفته است که در مرتبه اول چنان بر می آید که با کردار و گفتار بزرگانه زمانه ی خویش، دمساز است، اما وقتی دقیق می شویم، با انتقاد کوبنده ی وی روبه رو می شویم. وی با تازیانه ی طنز زمانه ی خود را نه تربیت، بلکه مجازات می کند و خواهیم دید که عبید سعی در اصلاح جامعه ندارد. هرچند که لطیفه ها و هزلیات ایشان، آثار جدی به شمار نمی روند، اما از آنان بوی آشنایی به مشام می رسد که در آثار جدی ایشان نیز وجود دارد؛ چرا که عبید نه یاوه می گوید و نه هرزه می سراید، بلکه جد کامل است، ولی لحن سخن او با جد گویان فرق دارد. در این مقاله سعی شده است که آن جهان اخلاقی و غیراخلاقی که عبید آن را توصیف کرده است، ترسیم و به رشته ی قلم درآوریم تا بلکه خردمند در آن نگرد و آگاه شود.

کلیدواژه ها:

عبید زاکانی ، حاکمان و قاضیان ، مردم ، وضعیت اجتماعی