تحلیلی بر واپسین نظریه مهندس مهدی بازرگان

مهدی بازرگان (۱۲۸۶ ۱۳۷۳ش) در واپسین سال های زندگی خود، به تبلیغ جدایی دیانت از سیاست پرداخت و هفت دلیل به نفع آن بر ساخت. چگونگی این دلیل ها، شگفتی ناظران و داوران آگاه را برانگیخت. پرسش اصلی آن است که آیا مطالب مهندس بازرگان، استدلال است یا اعتراض؟ ظاهر عبارات ایشان، فرضیه اول را تایید می کند ولی دقت و ژرف نگری در بحث های ایشان و قرائن دیگر این فرضیه را تایید نمی کند و به همین جهت چاره ای جز پذیرش فرضیه دوم باقی نمی ماند. در نتیجه نمی توان بازرگان را از طرفداران سکولاریسم شمرد. او از روی تلخ کامی و در واکنش به وضع اجتماعی موجود و انتقاد به مخالفان، صرفآ اعتراضی سیاسی بیان کرده و تذکری اخلاقی داده است.

کلیدواژه ها:

مهدی بازرگان ، سکولاریسم ، اسلام و سیاست ، هدف بعثت پیامبران ، مهار قدرت سیاسی ، اخلاق و سیاست