درآمدی بر آزادی های سیاسی از دیدگاه امام خمینی(ره)

در این نوشتار مختصر، با اشاره به مفهوم، عناصر، مصادیق و قلمرو آزادی سیاسی ؛ دیدگاه امام خمینی(ره) در باره برخی از مهمترین آزادیهای سیاسی؛ یعنی: آزادی و حق تعیین سرنوشت و رای، آزادی بیان، آزادی احزاب و تشکلها و آزادی مذهب را مورد توجه و بررسی قرار دادیم. برخی از یافتهها و نتایج بدست آمده از پژوهش حاضر عبارتند از : ۱ مهمترین نقش مردم در حکومت اسلامی از دیدگاه امام را میتوان «ساختار سازی» دانست. مردم در تعیین ساختار مناسب برای حکومت اسلامی نقش اساسی دارند. محتوای این حکومت را قانون الهی تامین کرده است. مشروعیت حکومت نیز الهی است. ۲ از دیدگاه امام، حق رای همگانی بوده و شامل تمامی اقشار و اصناف جامعه میشود؛ مردم از آزادی کامل در رای دادن برخوردار میباشند و هیچ گونه فشار و تحمیلی در رای دادن و رایگیری جایز نیست. مردم باید براساس بینش و شناخت صحیح، در رایگیری شرکت نمایند. هم چنین کسب آگاهیهای لازم در رای دادن ضرورت دارد. ۳ از دیدگاه امام، «ضرر زدن» به منافع مردم، «توطئه» و «انتقام جویی»، از مهمترین موانع «آزادی بیان» شناخته میشود و حکومت اسلامی دارای چنان پایههای مستحکمی است که وجود آزادی بیان درصورتی که همراه با موارد مذکور نباشد، نه تنها باعث آسیب زدن به آن نمیشود؛ بلکه در راستای تقویت آن خواهد بود. ۴ از نظر امام، آزادی تشکیل اجتماعات و مشارکت مردمی، از اهداف اساسی انقلاب میباشد. جمهوری اسلامی ایران، آزادی فعالیت سیاسی اجتماعی را برای گروهها و تشکلها به ارمغان آورده است؛ ولی مهمترین مانع فعالیت گروهها و تشکلهای سیاسی، مشارکت در طرح براندازی و توطئه علیه نظام است. ۵ از نظر امام، اقلیتهای مذهبی در حکومت اسلامی، از آزادی کامل در انجام فرائض مذهبی خود برخوردار بوده و وظیفه حکومت اسلامی حمایت از حقوق آنها است. اقلیتهای مذهبی آزادی اظهار عقیده خود را نیز دارا هستند؛ اما نه آزادی خرابکاری. از این رو، حفظ نظام در اینجا نیز از نظر امام، مهمترین معیار رعایت و احترام به اصل آزادی فعالیتهای مذهبی آنهاست.