بررسی میزان تاثیرگذاری کارفرما بر روند طراحی معماری

امروزه کارفرما در کنار معمار در طراحی و اجرا یک طرح معماری نقش مهمی دارد و دیگر طراحی معماری وابسته به یک شخص نمی باشد. این موضوع، در کنار تمامی نقاط قوت و ضعفی که به همراه دارد، خود باعث به وجود آمدن چالش های متعددی خواهد شد. زیرا از گذشته تا به امروز مشارکت انسانها با یکدیگر و در نهایت اجماع نظرات برای انجام یک هدف واحد که همگی بر سر آن توافق داشته باشند، کاری بسیار دشوار بودهاست . معماری نیز از این قائده مستثنی نخواهد بود. کارفرما طرحی را در ذهن خود تصور می کند و آن را با معمار در میان می گذارد، معمار جوانب مختلف را بررسی می کند و می سنجد تا بتواند با در نظرگرفتن آموزههای معماری که در طول سالیان مختلف آنها را کسب کردهاست ، طرحی که کارفرما خواهان آن است را به بهترین شکل ممکن طراحی کند. اما همیشه کار به همین سادگی نخواهد بود و همواره طراحی معماری با چالش های بسیار جدی همراه است . همانطور که مشخص است تمامی کارفرماها به نظر معمار احترام نمی گذارند. بسیاری از آنها فقط به فکر سود بیشتر از ساختمان خود هستند و بسیاری دیگر نیز فقط خواهان اجرایی شدن طرح خود می باشند و در رفتار آن ها انعطاف پذیری دیده نمی شود. در این مواقع بسیاری از معماران راه راحت تر و بدون دردسر را انتخاب میکنند و تبدیل به یک اپراتوری می شوند که خواسته های کارفرما را مو به مو انجام می دهند. اما در این بین هستند معمارانی که برای هنر خود ارزش قائل هستند و می کوشند تا ارزش هنر معماری و شخصیت معمار را حفظ کنند. همچنین شرایط اقتصادی نیز این فشار را بر روی معماران و دفاتر معماری وارد می سازد تا به هر نحوی که شده است کارفرمایی را که به دفتر آنها مراجعه کرده را از دست ندهند تا از چالش هزینه های نگهداری دفاتر معماری به سلامت گذر کنند. همانطور که مشخص است تاثیر گذاری عنصر پول را نمی توان در این آشفته بازار معماری نادیده گرفت به صورتی که درصد زیادی از ذهن کارفرما را سود بیشتر از پروژ خود تشکیل می دهد .اما توجه به ارزش های معماری و اعتماد کردن به معمار به معنا سود کمتر نمی باشد بلکه نمونه های بسیار موفق و با آوازه جهانی وجود دارد که طبق گفته های معمار نتیجه تبادل نظر موفق میان معمارو کارفرما بوده است . اما بهترین مرحله برای تاثیر گذاری بر کارفرما کدام مرحله طراحی است ؟در این پژوهش مراحل مختلف شکل گیری یک طرح معماری ، به صورت یک پرسشنامه جمع آوری شده است ، و از معمارانی که در بازار کار مشغول هستند، خواسته شده است تا با پاسخ دادن به سوالات پرسشنامه ، مرحله ای که کارفرما بیشترین تاثیرگذاری را بر پروژه دارد مشخص شود.روش تحقیق مورد استفاده، تحلیل محتوا و روش همبستگی بوده و به کمک نرم افزار SPSS داده های پرسشنامه ها تحلیل و بررسی شدند.طبق بررسی های انجام شده، مشخص شد که بیشترین تاثیرگذاری کارفرما بر پروژه در مراحل پیش از طراحی یعنی شناخت مسئله پروژه، تعیین اهداف، نیازها، بودجه و مکان یابی پروژه است . بنابراین می توان نتیجه گرفت برقراری ارتباط مناسب معمار-کارفرما در مراحل نخست پروژه از اولویت بیشتری برخوردار بوده و در موفقیت طرح بسیار تاثیر گذار است .

کلیدواژه ها:

روندطراحی ، ارتباط ، کارفرما ، معمار