ارزیابی تعریب شعر «مهتاب» نیما یوشیج با تکیه بر نظریه وینی و داربلنه

ترجمه شعر به دلیل ظرافت های زبانی و ادبی ویژه آن، همواره از حساسیت بالایی برخوردار بوده است. در این میان، شعر معاصر فارسی که از لحاظ شکل، قالب و مضمون با شعر سنتی مغایرت دارد، تجربههای بسیار متفاوتی را هنگام ترجمه از سر گذرانیده است. افزون بر مترجمان عرب که دهههاست به برگردان اشعار شاعران ایرانی اهتمام ورزیدهاند، مترجمان ایرانی نیز در این مجال طبع آزمایی کرده اند. حاصل این برگردان و طبع‎آزمایی‎ها در بیشتر موارد، ارائه ترجمهای نثرگونه از شعر معاصر بوده است؛ بی‎آنکه به سبک شاعر و ویژگی‎های شعری او توجهی شود. در پژوهش حاضر با تکیه بر نظریه وینی و داربلنه، شعر «مهتاب» نیما یوشیج در ترجمه های موسی بیدج، عارف زغلول و حیان محمدحسن مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حاصل از آن نشان میدهد که دو مترجم عرب با گرایش به ترجمه غیرمستقیم کوشیدهاند تا با نهایت استفاده از رویه جابهجایی و تعدیل و تعادل، تصاویر شعری نیما را برای مخاطب عرب زبان بازآفرینی کنند، اما در مقابل، مترجم ایرانی کوشیده است با ارائه ترجمه‎ای لغوی از شعر مهتاب، به سبک نیما در انتخاب واژگان و تصاویر پایبند بماند.

کلیدواژه ها:

وینی و داربلنه ، شعر مهتاب ، نیما یوشیج ، تعدیل و تعادل ، جابه جایی