واکاوی رویکرد فقهای امامیه و اهل سنت در مقابله با اهل کتاب با تکیه بر آیات قرآن

از شاخصه های گفتمانی قرآن، مبحث جهاد است که مورد توجه فقها قرار گرفته است. شیوه برخورد و مقابله با اهل کتاب یکی از مسائل سیاسی و فقهی است که بدون شناخت آیات جهادی قرآن و گفتمان غالب بر آن امکان پذیر نمی باشد. بررسی رویکرد فقها در آیات مربوط به جهاد با اهل کتاب منجر به تدوین چارچوبی روشن در جهت تعامل یا تقابل با اهل کتاب می شود. با توجه به چنین ضرورتی، مقاله حاضر می کوشد با استفاده از روش توصیفی، تحلیلی، رویکرد فقهای امامیه و اهل سنت را در خصوص مقابله با اهل کتاب مورد بررسی قرار می دهد دراین راستا ابتدا به بررسی لغوی و تفسیری آیات مربوط به جهاد با اهل کتاب می پردازد سپس رویکرد فقها نسبت به جایگاه اهل کتاب را در آیات جهادی و مفاهیم مرتبط با آن تحلیل، تبیین و استخراج می کند. از دستاوردهای پژوهش این است که جهاد با سه گروه واجب است: ۱) کفار و مشرکان غیر کتابی ۲) اهل کتاب ۳) بغاه. طبق آیه ۲۹ سوره ی توبه، جهاد ابتدائی واجب است بر: ۱- کفاری که در حالت محاربه با مسلمانان اند. ۲- اهل کتابی (یهود، نصاری، مجوس، صائبین) که نه اسلام می آورند و نه راضی به پرداخت جزیه می شوند، که آنها هم، داخل در کفار محارب می شوند

کلیدواژه ها:

قرآن ، گفتمان جهادی ، مقابله ، فقها امامی ، فقها اهل سنت ، اهل کتاب.