واکاوی مقایسه‎ای رخدادهای فرین برفی ایران با تاکید بر موقعیت تاوه قطبی وردسپهری و الگوهای پیوندازدور (NAM، AO، NAO، PNA)

سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 42

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JESPHYS-48-3_008

تاریخ نمایه سازی: 26 مهر 1402

چکیده مقاله:

بر اساس پیچیدگی سازوکارهای سیاره‎ای-مقیاس اثرگذار بر رخدادهای فرین برفی، ضرورت شناخت و بررسی مولفه‎های تاثیرگذار بر این سازوکارهای آب‎وهوایی مطرح می‎شود. با توجه ‎به این که از یک سو، تاوه ‎قطبی نیمکره شمالی بر وردش‎پذیری وردسپهر زمستانی اثرگذار و از سوی دیگر، ساختار الگوهای پیوندازدور در وضعیت های شدت و ضعف تاوه ‎قطبی وردش پذیر است، آشکار کردن وضعیت مولفه های اشاره شده در ارتباط با الگوهای همدید منجر به رخدادهای فرین برفی در ایران، هدف اصلی در نظر گرفته شد. بدین منظور، سه دوره از فرین ترین رخدادهای برفی ایران در دوره آماری ۱۹۵۱-۲۰۱۶ گزینش شد که هر سه در ماه ژانویه قرار داشتند. سپس، با استفاده از داده‎های شبکه‎ای NCEP-NCAR و ترسیم الگوهای جوی در نرم افزار GrADS، وضعیت تاوه قطبی وردسپهری مشخص شد. وضعیت نمایه‎‎های پیوندازدور NAM، AO، NAO و PNA نیز مورد واکاوی قرار گرفت. درنهایت، با انجام واکاوی تلفیقی، تاثیر تاوه قطبی و الگوهای پیوندازدور بر شکل‎گیری الگوهای همدید منجر به رخدادهای فرین برفی ایران آشکار شد. بر اساس نتایج پژوهش، شرایط دینامیکی لازم برای رخدادهای مورد بررسی، شکل گیری سامانه های بندالی در بخش اروپایی-اطلس، به واسطه ضعیف شدن و کژریختی تاوه قطبی در نیمکره شرقی بوده است. درنتیجه، وضعیت نمایه های NAO و PNA به طور مستقیم و نمایه های NAM و AO به شکل غیرمستقیم بر شرایط لازم برای رخدادهای فرین برفی ایران اثرگذار بوده اند.

نویسندگان

Masoumeh Alidadi

دانش آموخته دکتری، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

Bohloul Alijani

استاد، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • چهره‎آرا ضیابری، ت.، ۱۳۹۵، رابطه بارش فصل پاییز سواحل خزر ...
  • حجتی، ز و مسعودیان، س.ا.، ۱۳۹۷، واکاوی پیوند میان نوسان ...
  • حسن‎زاده، م.، مفیدی، ع و دوستان، ر، ۱۳۹۷، بررسی نقش ...
  • شامحمدی، ز.، ۱۳۹۳، تاثیر فازهای مختلف نوسان اطلس شمالی بر ...
  • کاشکی، ع.، ۱۳۹۲، نقش تاوه قطبی در بارش برف در ...
  • علی‎دادی، م.، ۱۳۸۹، نقش تاوه قطبی در تعیین نوع و ...
  • Balinger, T. J., Alen, M. J. and Rohli, R. V., ...
  • Barros, V., Stocker, T. F., Qin, D., Dokken, D. J., ...
  • Beerli, R. and Grams, Ch. M., ۲۰۱۹, Stratospheric modulation of ...
  • Bednorz, E., ۲۰۰۸, Synoptic reasons for heavy snowfalls in the ...
  • Bednorz, E., ۲۰۱۴, Synoptic Study of the Heaviest Snowfalls in ...
  • Blanchet, J., Marty, C. and Lehning, M., ۲۰۰۹, Extreme value ...
  • Feldstein, S. B. and Franzke, C. E., ۲۰۱۷, Atmospheric Teleconnection ...
  • Lute, A. C. and Abatzoglou, J. T., ۲۰۱۴, Role of ...
  • Morin, J., Block, P., Rajagopalan, B. and Clark, M., ۲۰۰۸, ...
  • Seager, R., Kushnir, Y., Nakamura, J., Ting, M. and Naik, ...
  • Esteban, P., Jones, P. D., Martin-Vide, J. and Mases, M., ...
  • Sun. J., Wang. H., Yuan. W. and Chen, H., ۲۰۱۰, ...
  • Wen, Ch. and Ke, W., ۲۰۰۹, Interannual Variability of the ...
  • نمایش کامل مراجع