ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

سنجش تحقق کاربری اراضی طرح های توسعه و عمران (جامع) شهر مشهد با استفاده از روش ارزیابی انطباق محور مبتنی بر مکان

محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 21، شماره: 72
سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 99

فایل این مقاله در 33 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1788276

شناسه ملی سند علمی:

JR_GDIJ-21-72_010

تاریخ نمایه سازی: 2 آبان 1402

چکیده مقاله:

کارآمدی طرح های شهری به عنوان یکی از ابزارهای برنامه ریزی در نظام شهرسازی ایران، در پژوهش های متعددی مورد ارزیابی قرار گرفته است. در میان انواع روش های ارزیابی، اگرچه میزان تحقق سرانه کاربری اراضی در شهرهای مختلف بارها مورد مطالعه قرار گرفته، با این حال کمتر پژوهشی به بررسی نحوه تحقق کاربری اراضی پیشنهادی طرح جامع، فارغ از نوع کاربری و براساس موقعیت مکانی و به صورت مقایسه ای بین دو طرح متوالی پرداخته است؛ بنابراین این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که نحوه تحقق نقشه کاربری اراضی پیشنهادی طرح جامع اول و دوم شهر مشهد به لحاظ مکانی چگونه است؟ در راستای پاسخگویی به این سوال با توجه به ویژگی های زمینه ای از شیوه ارزیابی انطباق محور مکانی معرفی شده توسط تلن استفاده شده است. ابزار جمع آوری داده، داده های اسنادی طرح های جامع اول، دوم و سوم شهر مشهد و ابزار تحلیل داده مبتنی بر روش های کمی و کیفی تحلیل فضایی در نرم افزار ArcGIS بوده است. یافته های پ‍ژوهش نشان می دهد که درمجموع از نظر موقعیت میزان تحقق کاربری اراضی پیشنهادی طرح های جامع در محدوده های پیرامونی و توسعه های جدید به نحو چشم گیری کمتر از محدوده های مرکزی شهر است. همچنین به لحاظ وسعت، در حدود نیمی از محدوده شهر کاربری زمین پیشنهادی در هر دو طرح جامع (طرح جامع اول ۴۷ درصد و در طرح جامع دوم ۴۸ درصد)، محقق شده است. کمترین میزان تحقق کاربری در طرح جامع اول کاربری تفریحی و فضای سبز با ۷.۷ درصد بوده که در طرح جامع دوم میزان تحقق آن به ۵۶.۷ درصد افزایش می یابد و درمقابل تحقق کاربری فرهنگی با ۸.۲ درصد در طرح جامع دوم در پایین ترین مقدار قرار می گیرد. براین اساس پیشنهاد می شود هر نوع بازنگری طرح های توسعه شهری نه به صورت یکپارچه، بلکه با توجه به علل عدم تحقق در بافت ها و کاربری های مختلف صورت پذیرد.

کلیدواژه ها:

ارزیابی ، انطباق محور ، شهر مشهد ، طرح توسعه و عمران (جامع) شهر

نویسندگان

مریم دانشور

استادیار گروه شهرسازی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • ارباب، پارسا (۱۴۰۱). واکاوی علل محتوایی ناکارآمدی برنامه ریزی شهری ...
  • https://jtcp.ut.ac.ir/article_۸۴۵۵۷.htmlاطهاری، کمال (۱۳۷۳). بحران اندیشه در شهرسازی معاصر ایران، معماری ...
  • بررسی و ارزیابی طرح های توسعه شهری بر اساس رویکرد عدالت فضایی (نمونه موردی: طرح ساماندهی فرحزاد) [مقاله ژورنالی]
  • https://urdp.atu.ac.ir/article_۱۲۳۳۶.htmlامین زاده، بهناز؛ سمیه رودکی (۱۳۹۶). ارائه روش تلفیقی برای ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=۳۴۷۶۶۵انصاری، ثمینه؛ علیرضا عندلیب (۱۳۹۵). الگویی نوین برای ارزیابی میزان ...
  • https://bsnt.modares.ac.ir/article-۲-۳۲۰۳-fa.htmlآور محمد، موغلی مرضیه؛ محمد ابراهیم عفیفی (۱۴۰۱). تبیین نقش ...
  • https://www.magiran.com/paper/۲۴۲۸۰۶۳بریمانی، فرامرز؛ نازنین تبریزی؛ منصوره کریمی رستگار (۱۳۹۵). اثرات زیست ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=۲۷۰۰۸۹ پورحسین روشن، حمید؛ محمدرضا پورجعفر؛ صدیقه علی اکبری (۱۴۰۰). تبیین ...
  • https://soffeh.sbu.ac.ir/article_۱۰۱۱۴۲.htmlابراهیمی بوزانی، مهدی، رضا محتاری ملک آبادی؛ ناصر کریمی میرآبادی ...
  • https://ums.srbiau.ac.ir/article_۱۹۶۱۲.htmlجاوید، علیرضا و مصطفی بهزادفر. (۱۳۹۷). ارزیابی ارزش منطقی برنامه ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=۳۴۷۱۸۷خسروی، محمدمهدی قاجار، حقیقت نائینی، غلامرضا (۱۳۹۸). کیفیت طرح مفاهیم، ...
  • http://aup.journal.art.ac.ir/article_۷۱۵.htmlداداش پور، هاشم؛ نگین حاچی وندی (۱۳۹۴). ارزیابی میزان تحقق ...
  • http://ebtp.malayeriau.ac.ir/article_۵۴۳۶۵۹.htmlدفتر فنی همکاری مهندسین مشاور (۱۳۴۸). طرح جامع شهر مشهد ...
  • رویکردهای انطباق محور و کارکرد محور ارزیابی اجرا در برنامه ریزی کاربری زمین، موردپژوهی: ارزیابی انطباق محور در شهر لواسان [مقاله ژورنالی]
  • https://jfaup.ut.ac.ir/article_۵۵۶۹۶_۷cd۱۲۰۹۴a۲۱۶۰۶۰f۰۵۱۹a۳۰۸bf۶۳f۸b۴.pdfرهنما، محمدرحیم (۱۳۸۷). پژوهشی پیرامون تحقق طرح های تفصیلی شهری ...
  • سالاری پور، علی اکبر؛ فرنگیس علیزاده جورکویه؛ نرگس طالب ولی ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=۳۰۵۸۴۶شهریاری، محمدرضا؛ مریم برفی پور؛ مهشید بهرامی (۱۴۰۰). سنجش و ...
  • https://www.gahr.ir/article_۱۲۸۳۹۱.htmlصادقی ها، مهدی؛ امید حسینی (۱۴۰۱). سنجش طرح تفصیلی منطقه ...
  • http://jupm.marvdasht.iau.ir/article_۵۵۷۲.htmlطبیبیان، منوچهر؛ علی آسوده (۱۳۹۳). کاربرد روش طرح-فرآیند- نتایج (PPR) ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=۲۴۵۴۳۵طرح جامع سوم شهر مشهد (۱۳۹۵). آلبوم نقشه های وضع ...
  • غمامی، مجید (۱۳۷۱). بررسی و نقد اجمالی طرح های جامع ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?ID=۵۸۲۸۷قربانی، رسول؛ مجمدجام کسری؛ ملیحه میرزابکی (۱۳۹۳). ارزیابی میزان انطباق ...
  • https://geoplanning.tabrizu.ac.ir/article_۲۲۰۲.htmlمرکز مطالعات و برنامه ریزی شهری (۱۳۶۹). نگرشی بر الگوی ...
  • محمدی دوست، سلیمان؛ محمدعلی خانی زاده؛ ملیحه کشاورز (۱۳۹۹). بررسی ...
  • https://he.srbiau.ac.ir/article_۱۵۸۶۱.htmlمشهودی، سهراب (۱۳۸۶). مبانی طرح های سیال شهری، انتشارات شرکت ...
  • مهندسان مشاور مهرازان (۱۳۷۰). آلبوم نقشه های وضع موجود و ...
  • میرزایی، جهان بین؛ یعقوب پیوسته گر؛ حسین کلانتری خلیل آباد ...
  • https://jhgr.ut.ac.ir/article_۷۳۵۸۲.html ناصرمستوفی، انوشیروان؛ راما قلمبر دزفولی (۱۴۰۰). ارزیابی میزان تحقق طرح ...
  • http://www.jget.ir/article_۱۲۹۵۹۶.htmlنوری کرمانی، علی؛ علی اکبر رضایی؛ مصطفی پاکدل نژاد (۱۳۹۴). ...
  • https://www.sid.ir/fa/journal/ViewPaper.aspx?id=۲۵۳۰۰۷ نوریان، فرشاد؛ گلدیس وحیدی برجی. (۱۳۹۴). ارزیابی برنامه ریزی کاربری ...
  • https://jtcp.ut.ac.ir/article_۵۴۷۸۱.htmlهادی زنوز، بهروز (۱۳۹۵). ارزیابی تحقق پذیری طرح های شهری ...
  • شناسایی علل عدم تحقق کاربری های پیشنهادی در طرح های توسعه شهری ایران با استفاده از نظریه زمینه ای [مقاله ژورنالی]
  • https://jfaup.ut.ac.ir/article_۶۲۲۶۱.html?lang=faوزارت کشور (۱۳۶۹). نگرشی بر الگوهای برنامه ریزی شهری در ...
  • وزارت مسکن و شهرسازی (۱۳۸۸). مقررات شهرسازی و معماری و ...
  • ReferencesAlexander, E. R (۲۰۰۶a). Dilemmas in evaluating planning, or back ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۱۴۶۴۹۳۵۰۹۰۲۸۸۴۱۷۷Alexander, E. R (۲۰۰۶b). Evolution and status: Where is planning ...
  • https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=AYQGDAAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA۳&dq=and+status:+Where+is+planning+evaluation+today+and+how+did+it+get+here%۳F+In+Evaluation+in+planning:+Evolution+and+prospects&ots=g۳CrIByJ۵۱&sig=۱epNCFYyrh۸FtlOADQ۱fGcnslM۴v=onepage&q=and%۲۰status%۳A%۲۰Where%۲۰is%۲۰planning%۲۰evaluation%۲۰today%۲۰and%۲۰how%۲۰did%۲۰it%۲۰get%۲۰here%۳F%۲۰In%۲۰Evaluation%۲۰in%۲۰planning%۳A%۲۰Evolution%۲۰and%۲۰prospects&f=falseAlexander, E. R (۲۰۰۰). Rationality revisited: Planning paradigms in ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۱۷۷/۰۷۳۹۴۵۶x۰۰۰۱۹۰۰۳۰۳Alexander, Ernest R (۱۹۹۸). Evaluation in Israeli spatial planning. In ...
  • https://link.springer.com/chapter/۱۰.۱۰۰۷/۹۷۸-۹۴-۰۱۷-۱۴۹۵-۲_۱۵Alexander, Ernest R., and Andreas Faludi (۱۹۸۹). Planning and plan ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/b۱۶۰۱۲۷Alterman, Rachel, and Morris Hill (۱۹۷۸). Implementation of urban land ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۱۹۴۴۳۶۷۸۰۸۹۷۶۹۰۵Baer, William C (۱۹۹۷). General plan evaluation criteria. Journal of ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۱۹۴۴۳۶۹۷۰۸۹۷۵۹۲۶Barrett, S., & Fudge, C (۱۹۸۱). Policy and action: essays ...
  • https://espace.library.uq.edu.au/view/UQ:۷۳۳۰۷۶Bakır, N. Y., Doğan, U., Güngör, M. K., & Bostancı, ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۲۶۴۸۳۷۷۱۷۳۰۷۸۹۵Brody, S. D., Highfield, W. E., & Thornton, S (۲۰۰۶). ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/b۳۱۰۹۳Brody, S. D., & Highfield, W. E (۲۰۰۵). Does planning ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۱۹۴۴۳۶۰۵۰۸۹۷۶۶۹۰Brown, G., Kyttä, M., & Reed, P (۲۰۲۲). Using community ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S۰۱۶۹۲۰۴۶۲۱۰۰۲۶۹۳Burby, R. J (۲۰۰۳). Making plans that matter: Citizen involvement ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۱۹۴۴۳۶۰۳۰۸۹۷۶۲۹۲Calkins, H. W (۱۹۷۹). The planning monitor: an accountability theory ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/a۱۱۰۷۴۵Carmona, M., & Sieh, L (۲۰۰۵). Performance measurement innovation in ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۱۴۶۴۹۳۵۰۵۰۰۲۰۸۹۴۴Chakraborti, S., Das, D. N., Mondal, B., Shafizadeh-Moghadam, H., & ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۱۴۷۰۱۶۰X۱۸۳۰۳۷۷۷Chapin, T. S., Deyle, R. E., & Baker, E. J ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/b۳۲۱۱۴Dadashpoor, H., & Heydari, M (۲۰۲۲). Schools of urban and ...
  • https://www.jstage.jst.go.jp/article/irspsd/۱۰/۳/۱۰_۳۰۲/_article/-char/ja/Dempsey, J. A., & Plantinga, A. J (۲۰۱۳). How well ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۱۶۶۰۴۶۲۱۳۰۰۰۹۱۴Van Damme, L., Galle, M., Pen-Soetermeer, M., & Verdaas, K ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/b۲۴۰۸۳۳Driessen, P (۱۹۹۷). Performance and implementing institutions in rural land ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/b۲۴۰۸۵۹Europejska, K (۱۹۹۹). MEANS Collection: Evaluating Socio, economic programmes, t. ...
  • https://scholar.google.com/scholar?hl=en&as_sdt=۰%۲C۵&q=MEANS+collection%E۲%۸۰%۹۴Evaluating+socio-economic+programmes&btnG=Faludi, A (۱۹۸۹). Conformance vs. performance: Implications for evaluation. Impact ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/pdf/۱۰.۱۰۸۰/۰۷۳۴۹۱۶۵.۱۹۸۹.۹۷۲۶۰۱۷Faludi, A (۲۰۰۰). The performance of spatial planning. Planning practice ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/pdf/۱۰.۱۰۸۰/۷۱۳۶۹۱۹۰۷Faludi, A (۲۰۰۶). Evaluating plans: The application of the European ...
  • https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=AYQGDAAAQBAJ&oi=fnd&pg=PA۱۱۹&dq=Evaluating+plans:+The+application+of+the+European+spatial+development+perspective&ots=g۳CrICpK۶۳&sig=oiPuCijqejolV۵-M۹۶WS۸yz-VJUv=onepage&q=Evaluating%۲۰plans%۳A%۲۰The%۲۰application%۲۰of%۲۰the%۲۰European%۲۰spatial%۲۰development%۲۰perspective&f=falseForester, J (۱۹۸۲). Planning in the Face of Power. Journal ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۱۹۴۴۳۶۸۲۰۸۹۷۶۱۶۷Feitelson, E., Felsenstein, D., Razin, E., & Stern, E (۲۰۱۷). ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۲۶۴۸۳۷۷۱۶۳۰۴۵۵۰Gkotsis, T (۲۰۱۴). Cataraqui North, A Case Study: Kingston’s Experience ...
  • https://books.google.com/books?hl=en&lr=&id=k_zxEUst۴۶UC&oi=fnd&pg=PA۲۰&dq=Fourth+generation+evaluation.+Newbury+Park&ots=_-۵۹pndOGV&sig=۵MMIMVsKoWNHaqB۲oCfHHhf۷۸zsv=onepage&q=Fourth%۲۰generation%۲۰evaluation.%۲۰Newbury%۲۰Park&f=falseHealey, P (۱۹۹۶). The communicative turn in planning theory and ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/b۲۳۰۲۱۷Innes, J. E (۱۹۹۵). Planning theory's emerging paradigm: Communicative action ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۱۷۷/۰۷۳۹۴۵۶x۹۵۰۱۴۰۰۳۰۷Khakee, A (۱۹۹۸). Evaluation and planning: inseparable concepts. The town ...
  • https://www.jstor.org/stable/۴۰۱۱۳۵۱۱Khakee, A (۲۰۰۳). The emerging gap between evaluation research and ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۱۷۷/۱۳۵۶۳۸۹۰۰۳۰۰۹۳۰۰۷De Lange, M., Mastop, H., & Spit, T (۱۹۹۷). Performance ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/b۲۴۰۸۴۵Laurian, L., Day, M., Backhurst, M., Berke, P., Ericksen, N., ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۹۶۴۰۵۶۰۴۲۰۰۰۲۴۳۲۳۰Laurian, L., Day, M., Berke, P., Ericksen, N., Backhurst, M., ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۱۹۴۴۳۶۰۴۰۸۹۷۶۳۹۵Li, G., Wang, L., Wu, C., Xu, Z., Zhuo, Y., ...
  • https://www.mdpi.com/۲۰۷۳-۴۴۵X/۱۱/۸/۱۲۷۹Lichfield, N (۱۹۹۸). Trends in planning evaluation: A British perspective. ...
  • https://agris.fao.org/agris-search/search.do?recordID=NL۱۹۹۹۰۰۳۱۹۸Loh, C. G (۲۰۱۱). Assessing and interpreting non-conformance in land-use ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۲۶۹۷۴۵۹.۲۰۱۱.۵۸۰۱۱۱Lyles, W., Berke, P., & Smith, G (۲۰۱۶). Local plan ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۱۷۷/۰۲۶۵۸۱۳۵۱۵۶۰۴۰۷۱Mastop, H (۱۹۹۷). Performance in Dutch spatial planning: an introduction. ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/b۲۴۰۸۰۷Mastop, H., & Faludi, A (۱۹۹۷). Evaluation of strategic plans: ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/b۲۴۰۸۱۵Mastop, H., & Needham, B (۱۹۹۷). Performance studies in spatial ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۰۶۸/b۲۴۰۸۸۱Norton, R. K (۲۰۰۵). More and better local planning: State-mandated ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۱۹۴۴۳۶۰۵۰۸۹۷۶۴۰۵Oliveira, V., & Pinho, P (۲۰۱۰). Evaluation in urban planning: ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۱۷۷/۰۸۸۵۴۱۲۲۱۰۳۶۴۵۸۹Pelorosso, R (۲۰۲۰). Modeling and urban planning: A systematic review ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۲۲۱۰۶۷۰۷۱۹۳۱۶۹۶۸Sager, T (۱۹۹۴). Communicative planning theory. Avebury ...
  • https://books.google.com/books/about/Communicative_Planning_Theory.html?id=tDJvQgAACAAJSeasons, M (۲۰۰۳a). Indicators and core area planning: applications in ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۲۶۹۷۴۵۰۳۲۰۰۰۱۳۲۶۴۶?journalCode=cppr۲۰Seasons, Mark L (۲۰۰۳b). Monitoring and evaluation in municipal planning. ...
  • https://www.tandfonline.com/doi/abs/۱۰.۱۰۸۰/۰۱۹۴۴۳۶۰۳۰۸۹۷۶۳۲۹Shahab, S., Clinch, J. P., & O’Neill, E (۲۰۱۹). Impact-based ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۱۷۷/۲۳۹۹۸۰۸۳۱۷۷۲۰۴۴۶?journalCode=epbbShen, X., Wang, X., Zhang, Z., & Fei, L (۲۰۲۱). ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۱۷۷/۲۳۹۹۸۰۸۳۲۰۹۲۶۱۷۹Shen, X., Wang, X., Zhang, Z., Lu, Z., & Lv, ...
  • https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S۰۲۶۴۸۳۷۷۱۸۳۰۸۱۹۶Talen, E (۱۹۹۶a). After the plans: Methods to evaluate the ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۱۷۷/۰۷۳۹۴۵۶x۹۶۰۱۶۰۰۲۰۱Talen, E (۱۹۹۶). Do plans get implemented? A review of ...
  • https://journals.sagepub.com/doi/abs/۱۰.۱۱۷۷/۰۸۸۵۴۱۲۲۹۶۰۱۰۰۰۳۰۲Voogd, H (۱۹۹۸). The communicative ideology and ex ante planning ...
  • https://link.springer.com/chapter/۱۰.۱۰۰۷/۹۷۸-۹۴-۰۱۷-۱۴۹۵-۲_۶Vyn, R. J (۲۰۱۲). Examining for evidence of the leapfrog ...
    • نمایش کامل مراجع