پژوهشی در واژگان خاص فرهنگ مصرحهالاسماء

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 36

فایل این مقاله در 30 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HLIT-14-2_007

تاریخ نمایه سازی: 3 آبان 1402

چکیده مقاله:

مصرحهالاسماء از فرهنگ های دوزبانه عربی به فارسی در قرن نهم هجری قمری است. این فرهنگ از نظر لغات، معانی و تلفظ های خاص و کمیاب حائز اهمیت است. در این پژوهش بیش از صد نمونه از این نوع واژه ها، همراه با شواهد اندک شمار آن ها از متون دیگر، بر اساس داده های پیکره های زبانی قابل دسترس، با توضیحاتی چند، ارائه شده است. این لغات به ترتیب بر اساس شاذ بودن در متون کهن، دارا بودن تلفظ های کمیاب، داشتن معانی نادر، کاربرد ویژه آن ها در فرهنگ حاضر و تبعیت از فرهنگ های پیشین دسته بندی شده اند. یافته های این پژوهش در مصرحهالاسماء نشان دهنده بسامد و کاربرد لغات خاص، دگرگونی های آوایی آن ها و تحولات زبانی در این قرن است. همچنین ضبط برخی از واژگان این فرهنگ می تواند به خوانش و ضبط درست لغات مبهم متون کهن دیگر کمک کند. در این پژوهش، بستر مناسبی برای محققان حوزه های لغت شناسی، معناشناسی، فرهنگ نویسی، سبک شناسی و واژه گزینی و ... فراهم آمده است

نویسندگان

فاطمه کوپا

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

حسین یزدانی

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مرتضی حاجی مزدارانی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

معصومه امینیان

دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آنندراج، محمد پادشاه (۱۳۳۵) فرهنگ آنندراج، به کوشش محمد دبیر ...
  • ابن کربلایی، حافظ حسین (۱۳۴۴) روضات الجنان و جنات الجنان، ...
  • ابن معروف گیلانی، محمد بن عبدالخالق (۱۳۹۲) فرهنگ کنزاللغات، به ...
  • ابوالفتوح رازی، حسین بن علی بن محمد بن احمد خزاعی ...
  • ابوالمحاسن جرجانی، حسین بن حسن (۱۳۳۷) تفسیر گازر، به کوشش ...
  • ابونصر فراهی، مسعود بن ابی بکر (۱۳۷۲) نصاب الصبیان، به ...
  • اختر (۱۳۷۸) اختر (سال اول تا چهاردهم) به کوشش عبدالحسین ...
  • اخوینی بخاری، ابوبکر ربیع بن احمد (۱۳۴۴) هدایهالمتعلمین فی الطب، ...
  • ادیب کرمینی، علی بن محمد بن سعید (۱۳۸۵) تکملهالاصناف، به ...
  • ادیب نطنزی، ابوعبدالله حسین بن ابراهیم (۱۳۴۶) المرقاه، به کوشش ...
  • ادیب الممالک فراهانی، محمدصادق (۱۳۸۴) زندگی و شعر ادیب الممالک ...
  • اسدی طوسی، ابومنصور علی بن احمد (۱۳۱۹) کتاب لغت فرس، ...
  • اسفراینی، ابوالمظفر شاهفور بن طاهر بن محمد (۱۳۷۵) تاج التراجم ...
  • اسفرنگی، سیف الدین (۱۳۵۷) دیوان سیف الدین اسفرنگی، به کوشش ...
  • اطعمه شیرازی، جمال الدین ابوالاسحق حلاج (۱۳۸۲) کلیات اسحق اطعمه ...
  • اعتمادالسلطنه، محمد حسن خان (بی تا) روزنامه خاطرات اعتمادالسلطنه، به ...
  • بادی، ابوالفتح حمد بن احمد بن حسین (۱۳۹۷) الملخص فی ...
  • برهان، محمد حسین بن خلف تبریزی (۱۳۷۶) برهان قاطع، به ...
  • بستی، ابوبکر (۱۳۹۱) تحقیق در کتاب المصادر ابوبکر بستی، ضمیمه ...
  • بهاء ولد، محمد بن حسین خطیبی بلخی (۱۳۳۳) معارف بهاء ...
  • بیگدلی، عباسقلی (۱۳۸۷) «بیطارنامه»، گنجینه بهارستان، علوم وفنون - ۳، ...
  • تاج الاسامی (۱۳۶۷) تاج الاسامی (تهذیب الاسماء) به تصحیح علی ...
  • تتوی، عبدالرشید بن عبدالغفور حسنی المدنی (۱۳۳۷) فرهنگ رشیدی، به ...
  • ترجمه الابانه (۱۳۷۹) ترجمه فارسی الابانه (شرح السامی فی الاسامی ...
  • تفسیر شنقشی (۱۳۵۵) گزاره ای از بخشی از قرآن کریم ...
  • تفسیر عشر (۱۳۵۲) تفسیری بر عشری از قرآن مجید، به ...
  • تفلیسی، ابوالفضل حبیش بن ابراهیم (۱۳۵۰) قانون ادب، تهران: بنیاد ...
  • جرجانی، اسمعیل (۱۳۵۵) ذخیره خوارزمشاهی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران ...
  • جنابذی، محمدمومن بن ابوالحسن (۱۳۹۳) خلاصه اللغات، به کوشش حسین ...
  • حسینی طبسی، سید حسین بن روح الله (۱۳۹۲) صیدیه، میر ...
  • حلیمی، لطف الله (۱۳۹۴) بحرالغرائب (نسخه برگردان) به اهتمام یوسف ...
  • حلیمی، لطف الله (۸۸۸) مصرحهالاسماء، نسخه خطی به شماره ۱۳۸۲۴، ...
  • دقیقی، ابومنصور محمد بن احمد (۱۳۷۳) دیوان دقیقی طوسی، به ...
  • دهار، قاضی خان بدر محمد (۱۳۵۰) دستورالاخوان، به کوشش سعید ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۶۶) دیوان دهخدا، به کوشش محمد دبیرسیاقی، ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۷۷) لغتنامه دهخدا، تهران: موسسه لغتنامه دهخدا ...
  • دیاتسارون (۱۳۸۸) دیاتسارون فارسی: ترجمه منسوب به عزالدین محمد بن ...
  • ذاکر الحسینی، محسن (۱۳۸۳) «حلیمی و فرهنگ هایش»، ضمیمه نامه ...
  • رشنوزاده، بابک (۱۳۷۵) «مصرحهالاسماء»، دانشنامه ادب فارسی (ادب فارسی در ...
  • رواقی، علی (۱۳۸۱) ذیل فرهنگ های فارسی، با همکاری مریم ...
  • رودکی، ابوعبدالله جعفر بن محمد (۱۳۱۹) احوال و اشعار ابوعبدالله ...
  • روملو، حسن بیگ (۱۳۸۴) احسن التواریخ، به کوشش عبدالحسین نوایی، ...
  • زمخشری، ابوالقاسم محمود بن عمر (۱۳۸۶) مقدمهالادب یا پیش رو ...
  • زنجی سجزی، محمود بن عمر (۱۳۶۴) مهذب الاسماء (فی مرتب ...
  • زنده شعار، حسن (بی تا) فرهنگ شعوری (لسان العجم)، به ...
  • زوزنی، قاضی ابوعبدالله حسین بن احمد (۱۳۷۴) کتاب المصادر، به ...
  • ژنده پیل، ابونصر احمد جام نامقی (۱۳۶۸) انس التائبین، به ...
  • سروری، محمدقاسم بن حاجی محمد کاشانی (۱۳۳۸) فرهنگ مجمع الفرس، ...
  • سنایی، ابوالمجد مجدود بن آدم (۱۳۸۲) حدیقهالحقیقه و شریعهالطریقه (فخری ...
  • سورآبادی، ابوبکر عتیق نیشابوری (۱۳۳۸) ترجمه و قصه های قرآن، ...
  • شاعران بی دیوان (۱۳۷۰) شرح احوال و اشعار شاعران بی ...
  • طبسی نیشابوری، محمد بن احمد بن ابی جعفر (۱۳۵۴) بستان ...
  • عبدالرزاق سمرقندی، کمال الدین (۱۳۸۳) مطلع سعدین و مجمع بحرین، ...
  • عمادالدین شیرازی، محمود بن مسعود (۱۳۸۸) رساله افیونیه، به کوشش ...
  • غزالی، ابوحامد امام محمد (۱۳۶۱) کیمیای سعادت، به کوشش حسین ...
  • فرهنگنامه قرآنی (۱۳۷۷) فرهنگنامه قرآنی، با نظارت محمدجعفر یاحقی، مشهد: ...
  • فرهنگیار (سامانه تالیف فرهنگ جامع زبان فارسی، گروه فرهنگ نویسی ...
  • قاسمی، مسعود (۱۳۸۸) «ذیلی بر ذیل فرهنگ های فارسی»، نشر ...
  • قاسمی، مسعود (۱۳۹۶) « ویژگی های لغوی و زبانی کهن ...
  • قرآن پارس (۱۳۵۵) ترجمه قرآن موزه پارس، به کوشش علی ...
  • قوام فاروقی، ابراهیم (۱۳۸۵) شرفنامه منیری (فرهنگ ابراهیمی)، به کوشش ...
  • کتابخانه دیجیتال نور (نورلایب)؛ در دسترس به آدرس https://noorlib.irکردی نیشابوری، ...
  • کسایی مروزی (۱۳۸۳) کسایی مروزی (زندگی، اندیشه و شعر او)، ...
  • کاتبی، علی (۱۳۸۹) «حلیمی لطف الله بن یوسف»، دانشنامه جهان ...
  • لسان التنزیل (۱۳۴۴) لسان التنزیل، به کوشش مهدی محقق، تهران: ...
  • لویکی، فضل الله عمید (۱۹۸۵م) دیوان عمید، به کوشش نذیر ...
  • مرعشی، سید ظهیرالدین بن سید نصیرالدین (۱۳۳۳) تاریخ طبرستان و ...
  • مستملی بخاری، اسماعیل بن محمد (۱۳۶۳) شرح التعرف لمذهب التصوف، ...
  • مسعود سعد سلمان (۱۳۶۴) دیوان اشعار مسعود سعد، به کوشش ...
  • مصادراللغه (۱۳۷۷) فرهنگ مصادراللغه (بخش ثلاثی مزید فیه)، به کوشش ...
  • مقامات حریری (۱۳۶۵) مقامات حریری (ترجمه فارسی)، به کوشش علی ...
  • مقری بیهقی، ابوجعفر احمد بن علی بن محمد (۱۳۷۵) تاج ...
  • مناقب اوحدالدین (۱۳۴۷) مناقب اوحدالدین حامد بن ابی الفخر کرمانی، ...
  • منزوی، علینقی (۱۳۳۷) فرهنگنامه های عربی به فارسی، تهران: دانشگاه ...
  • منزوی، احمد (۱۳۵۰) فهرست نسخه های خطی فارسی، تهران: موسسه ...
  • مولوی، جلا ل الدین محمد (۱۳۵۶) کلیات شمس، به کوشش ...
  • مولوی، جلا ل الدین محمد (۱۳۶۳) مثنوی معنوی، به کوشش ...
  • موید خوارزمی، محمد (۱۳۸۶) احیاء علوم الدین (ترجمه)، نوشته امام ...
  • میبدی، ابوالفضل رشیدالدین (۱۳۳۹) کشف الاسرار و عدهالابرار، به کوشش ...
  • میدانی، ابوالفتح احمد بن محمد میدانی (۱۳۴۵) السامی فی الاسامی ...
  • میدانی، ابوالفتح احمد بن محمد میدانی (۱۳۵۴) فهرست الفبائی لغات ...
  • میدانی، ابوسعد سعید بن احمد میدانی (۱۳۸۲) الاسمی فی الاسماء، ...
  • ناصرخسرو، ابومعین ناصر بن خسرو قبادیانی (۱۳۵۳) دیوان ناصرخسرو، به ...
  • ناظم الاطبا، علی اکبر نفیسی (۱۳۵۵) فرهنگ نفیسی، تهران: کتابفروشی ...
  • نخجوانی، محمدبن هندوشاه (۱۳۴۱) صحاح الفرس، به کوشش عبدالعلی طاعتی، ...
  • نصیرالدین طوسی، محمد بن محمد (۱۳۴۸) تنسوخ نامه ایلخانی، به ...
  • نظامی، الیاس بن یوسف (۱۳۶۳) مخزن الاسرار، به کوشش بهروز ...
  • نظامی، الیاس بن یوسف (۱۳۶۴) لیلی و مجنون، به کوشش ...
  • نورالدین جزایری، محمد بن نعمت الله موسوی شوشتری (۱۳۳۳) ترجمه ...
  • هزار حکایت (۱۳۸۹) هزار حکایت صوفیان، به کوشش حامد خاتمی ...
  • هفت لشکر (۱۳۷۷) هفت لشکر (طومار جامع نقالان از کیومرث ...
  • Erkan‚ Mustafa (۲۰۱۶)‚ »Halîmî‚ Lutfullah«‚ Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi ...
  • نمایش کامل مراجع