برخی شاخص های تغذیه ای لمبه ی گندمTrogoderma granarium (Everts) (Coleoptera: Dermestidae) روی دانه ی ژنوتیپ های مختلف گندم

لمبه­ی گندم Trogoderma granarium (Everts) یکی از آفات مهم غلات انباری در ایران و بسیاری از نواحی گرمسیری و نیمه­گرمسیری جهان می باشد. مطالعه­ی شاخص های تغذیه ای حشرات و اثرات متقابل بین گیاه- گیاهخوار، یکی از روش های مهم اندازه گیری مقاومت آنتی بیوزی ارقام گیاهی است. در این تحقیق، شاخص های تغذیه ای لاروهای سن پنجم T. granarium روی دانه­ی هفت ژنوتیپ گندم (ارقام حیدری، آفتاب، تیرگان، گاسکوژن و کوهدشت و لاین­های N-۹۱-۹ و N-۹۲-۱۹) در شرایط کنترل شده بررسی شد. بدین منظور، وزن لاروهای سن پنجم قبل و بعد از تغذیه محاسبه شد، سپس مقدار دانه­های خورده شده توسط لاروها از طریق محاسبه­ی اختلاف وزن دانه­های داده شده به لارو و وزن دانه­های باقی­مانده در انتهای آزمایش تعیین شد. لاروهای پرورش­یافته روی لاین N-۹۱-۹ کمترین وزن غذای خورده شده را در مقایسه با سایر ژنوتیپ­ها داشتند. لاروهای تغذیه­شده با رقم گاسکوژن بیشترین افزایش وزن و لاروهای تغذیه­شده با لاین N-۹۱-۹ و ارقام حیدری و آفتاب کمترین افزایش وزن را در مقایسه با سایر ژنوتیپ­ها دارا بودند. بیشترین میزان بازدهی تبدیل غذای خورده شده روی ارقام تیرگان و گاسکوژن و کمترین مقدار آن روی ارقام آفتاب و حیدری مشاهده شد. بیشترین مقدار نرخ مصرف نسبی روی رقم گاسکوژن و لاین N-۹۲-۱۹ و کمترین آن روی لاین N-۹۱-۹ و ارقام حیدری و آفتاب ثبت شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان­دهنده­ی مقاومت بالاتر لاین N-۹۱-۹ و ارقام حیدری و آفتاب در برابر تغذیه­ی T. granarium می­باشد. از این ارقام می توان در تولید محصولات تراریخته در برنامه­های مهندسی ژنتیک برای به حداقل رساندن خسارت این آفت کلیدی استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

رقم گندم ، لمبه ی گندم ، کارایی تغذیه ای ، وزن لارو