تاثیر کشت دوم گیاهان خلر و ماشک به عنوان کود سبز بر برخی خصوصیات خاک و عملکرد پیاز و گندم در چرخه تناوب زراعی

این تحقیق به مدت چهار سال زراعی (۱۳۸۷-۱۳۸۳) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقاتی خیرآباد زنجان اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل حذف و افزودن کود سبز خلر و ماشک و هم چنین افزودن کود سبز ناشی از رویش گندم ریزشی (شاهد) در خاک بودند. در نتایج حاصل از اجرای دو دوره تناوب کشت، اگرچه بین دو گیاه خلر و ماشک از نظر تولید ماده خشک تفاوت معنی دار نبود، ولی مجموع عملکرد ماده خشک حاصل از کشت خلر در دو دوره تناوب ۲/۲۴ درصد بیشتر از ماشک بود. در هر دو دوره از توالی های کشت، بین مقادیر عملکرد ماده خشک و هم چنین تجمع نیتروژن در بافت اندام های هوایی گیاهان خلر و ماشک در مقایسه با شاهد، تفاوت در سطح احتمال یک درصد معنی دار بود. کمترین مقادیر عملکرد ماده خشک (۶۳/۰-۲۶/۰ تن در هکتار) و تجمع نیتروژن (۱۲/۹-۹۸/۳ کیلوگرم در هکتار) در هر دو دوره از تیمار شاهد به دست آمد. تاثیر تیمارها بر عملکرد پیاز، میانگین وزنی قطر خاکدانه ها، درصد کربن آلی خاک، عملکرد بیولوژیکی و عملکرد دانه گندم معنی دار نبود. بیشترین مقادیر این صفات از تیمارهای افزودن کود سبز خلر و ماشک حاصل شدند. میانگین عملکرد بیولوژیکی گندم (۵/۱۸ تن در هکتار)، عملکرد دانه گندم (۲۳/۷ تن در هکتار)، وزن قطر خاک دانه ها (۶۹/۱) و کربن آلی خاک (۹۱۵/۰ درصد) در تیمار افزودن کود سبز خلر به ترتیب ۸/۱۲، ۶/۱۴، ۴/۱۳ و ۲/۰ درصد بیشتر از تیمار شاهد بود.

کلیدواژه ها:

آیش تابستانی ، گیاهان پوششی ، مدیریت کود سبز