بررسی بینامتنی سوانح العشاق غزالی و لمعات فخرالدین عراقی

بینامتنیت رویکردی نوین در خوانش و نقد متون ادبی است که معتقد است هیچ متنی اصیل نیست بلکه واگویه ای از متون پیش از خود است . یکی از نظریه پردازان حوزه ی بینامتنیت که به طور گسترده و نظام یافته به مبحث بینامتنیت پرداخته ، ژرار ژنت است . او، سه نوع پیوند صریح و اعلام شده، غیر صریح و اعلام نشده و ضمنی را در میان دو یا چند متن مطرح می کند. از آنجا که متن های عرفانی از ارتباط منسجم تر و دقیق تری برخوردارند، نظریه ی بینامتنیت در این گونه از متن ها می تواند بسیار موثر واقع شود. دو کتاب سوانح الع شاق غزالی و لمعات فخرالدین عراقی ، از جایگاه استواری در میان متون عرفانی برخوردار هستند. کشف و شناخت روابط بین این دو متن ، به ما برای شناخت ویژگی های برخی آثار که از متون عرفانی تاثیر پذیرفته اند، یاری می ر ساند. در این مقاله تلاش شده ابتدا با روش تحلیلی -تو صیفی و با ا ستناد به منابع کتابخانه ای تاثیرپذیری عراقی از غزالی تحلیل شود. سپس در هر یک از قسمت های مقاله ، به طور جداگانه از رابطه ی بینامتنی سخن می گوییم و مصادیق آن را در سوانح العشاق و در قیاس با لمعات بررسی و تحلیل می کنیم . ماحصل این پژوهش ثابت می کند که لمعات به لحاظ ساختاری و محتوایی متاثر از سوانح می باشد. آیات و احادیث ، اصطلاحات عرفانی ، خودشناسی ، خداشناسی ، عشق و اغراض آن از مهمترین گزاره های مشترک در لمعات با سوانح است .

کلیدواژه ها:

بینامتنیت ، ژرار ژنت ، غزالی ، عراقی ، سوانح العشاق ، لمعات