ریشه ها و نتایج انقلاب اسلامی ایران: دیدگاههای نیکی کدی

انقلاب اسلامی ایران و پیامدهای پس از آن، بویژهظهور جمهوری اسلامی، از موضوعات جذاب و گیرا برای محققان و اندیشمندان غربی بودهاست. هر یک از آنها به طریقی کوشیده اند چرایی و چگونگی وقوع این رویداد بزرگ درتاریخ معاصر ایران را تحلیل نمایند. نیکی آر.کدی، مورخ نام آشنای امریکایی، ازجمله این افراد است. این مقاله با مرور پرسش اصلی کدی درباره انقلاب اسلامی آغازمی شود و با بررسی چهارچوب تحلیل وی از انقلاب ایران، به ویژه دیدگاه وی دربارهچرایی ظهور «تشیع انقلابی» و چگونگی رابطه میان ایدئولوژی و انقلاب در انقلابایران ادامه می یابد. دیدگاه کدی درباره چرایی ظهور اسلام انقلابی در انقلاب ایرانذیل مدل «سازمانی» که به تحلیل ایدئولوژی در چهارچوب منازعه سازمان یافته برایبدست آوردن قدرت می پردازد، جای می گیرد. این مدل را با دو مدل دیگر درباره رابطهایدئولوژی و انقلاب یعنی مدلهای «ذهن گرایانه» و «گفتمانی» مقایسه کرده و کوشیده ایمبا تکیه بر این دو مدل جایگزین، نواقص و امتیازات دیدگاه کدی را روشن سازیم. درپایان پس از طرح تحلیل کدی از وضعیت کلی سیاستهای جمهوری اسلامی به بررسی انتقادیدیدگاه وی درباره انقلاب اسلامی ایران پرداخته ایم.

کلیدواژه ها:

انقلاب اسلامی ، نیکی کدی ، ایدئولوژی ، تشیع انقلابی ، مدل سازمانی ، مدل ذهن گرایانه ، مدل گفتمانی