شناسایی ترکیبات شیمیایی اسانس های پونه، نعنا و آویشن و بررسی فعالیت ضد میکروبی آنها

امروزه با توجه به اثبات اثرات نامطلوب مواد ضد میکروبی شیمیایی بر سلامتی انسان و نیز به دلیل تمایل روزافزون مصرف کنندگان به مصرف ترکیبات طبیعی، تلاش برای جایگزینی نگه دارنده های سنتزی با انواع طبیعی رو به افزایش است. با توجه به این واقعیت که یکی از بهترین منابع ترکیبات ضد میکروبی، ترکیبات موجود در گیاهان است، در تحقیق حاضر ضمن شناسایی نرکیبات موثره سه اسانس پونه، نعنا و آویشن خواص ضد میکروبی آن ها نیز بررسی شد. جهت تجزیه و شناسایی اسانس ها از دستگاه گاز کروماتوگرافی طیف سنجی جرمی(GC/MS )استفاده شد. خواص ضد باکتریایی اسانس های مذکور بر تعدادی از باکتری های گرم منفی و گرم مثبت در مقایسه با آنتی بیوتیک های رایج نظیرکلرامفنیکل و تتراسایکلین به روش انتشار دیسک مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی، ۴۰ ترکیب فرار در اسانس آویشن شناسایی گردید که تیمول (۶۱/۳۰ %)، کارواکرول (۱۸/۲۲ %)، پاراسیمن (۳۴/۷ %)، گاماترپینن (۶۶/۶ %) و لینالول (۲۶/۵ %) عمده ترکیبات موجود در اسانس آویشن بودند، ۳۱ ترکیب شیمیایی در اسانس پونه شناسایی شد که پیپریتون (۱۶/۳۲ %)، پیپریتنون (۶۲/۲۹ %) و آلفاترپینئول (۴۰/۶ %) عمده ترکیبات موجود در اسانس پونه بودند. همچنین۲۷ ترکیب در اسانس نعناع شناسایی گردید که کارون (۰۳/۵۱ %) و لیمونن (۱۲/۲۱ %) عمده ترکیبات موجود در اسانس نعناع بودند. نتایج این پژوهش نشان داد باکتری­های گرم مثبت نسبت به باکتریهای منفی حساسیت ببیشتری به اسانسهای مورد مطالعه داشتند. همچنین اسانس گیاه آویشن اثر بازدارندگی بیشتری نسبت به پونه و نعنا دارد، که این امر احتمالا به دلیل وجود مقادیر بیشتر تیمول و کارواکرول در برگ های این گیاه می باشد.

کلیدواژه ها:

فعالیت ضدمیکروبی ، اسانس ، لامیاسه ، گازکروماتوگرافی