گونه های تاثیرپذیری سبکی ناصر بخارایی از سعدی

زمینه و هدف: سعدی شیرازی از غزلسرایان برجسته است که ویژدی سبکی منحصربفرد و شاخصی دارد. وی در غزلیات عاشقانه از شعرای بی نظیر به شمار میرود. سعدی اشعار خویش را در نهایت ساددی، با فصاحت و جزالت خاصی می سراید که این امر باعث شهرت و بلند آوازدی وی شده است. همچنین سعدی شاعری است که بر شاعران بسیاری چون ناصر بخارایی، خواجوی کرمانی، همام تبریزی و... تاثیر نهاده است. پژوهش حاضر میکوشد که چگونگی تاثیرپذیری ناصر بخارایی از سعدی را بوسیله وجوه همسان در محورهایی نظیر موسیقی بیرونی و کناری، زبانی و ترکیبات، ادبی و محتوایی را بررسی و اثبات کند. روش مطالعه: این پژوهش به روش توصیفی–تحلیلی و براساس مطالعات کتابخانه ای، تاثیرات بخارایی از سعدی را در محورهای مذکور واکاوی و تحلیل می کند. یافته ها: دستاوردهای این پژوهش نشان میدهد سعدی و بخارایی در محورهای چهاردانه موسیقی بیرونی و کناری، زبانی و ترکیبات، ادبی و در نهایت محور محتوایی وجوه همسان و مشترکی دارند که در محور نخست یکسانی مولفه هایی چون وزن و قافیه (در شانزده غزل) و در محور دوم همسانی ترکیبات اضافی و وصفی با پیوند به مضمون مشترک عاشقانه را در بر می گیرد. همچنین در محور ادبی همانندی تشبیهات و استعارات و در محور محتوایی مضامین مشترک عاشقانه (مخصوصا زیبایی معشوق)، عارفانه، ساقینامه و... وجود دارد. بنابراین از رهگذر مشترکات در این محورها میتوان به تاثیرپذیری بخارایی از سعدی پی برد. نتیجه گیری: علاوه بر متابعت از سعدی در محورهای مذکور، بخارایی سادگی و روانی غزل سعدی را اصل و الگویی برای سرایش غزلیات خویش قرار داده است. گفتنی است غزلیات سعدی در شیرینی و سلاست بر غزلیات بخارایی رجحان دارد و سادگی و روانی غزلیات بخارایی، غزلیات سعدی را فرایاد می آورد که بدینگونه بخارایی نام خویش را در میان شاعران غزلسرای ادب فارسی جاودان کرده است.

کلیدواژه ها:

سعدی ، ناصر بخارایی ، تاثیرپذیری ، سبک ، غزل