بررسی نحوه ارائه خدمات خانواده محور توسط کادر پزشکی و توان بخشی: یک مطالعه توصیفی

هدف خانواده، مرکز و هسته اصلی مراقبت هاست. بنابراین موثرترین خدمات آن هایی هستند که بر نقش خانواده در درمان تاکید می کنند. هدف از این مطالعه، بررسی نحوه ارائه خدمات خانواده محور در ایران از سوی کادر درمانی و توان بخشی است که به خانواده ها و کودکان خدمات ارائه می کنند. روش بررسی در این مطالعه ۱۵۰ نفر از ارائه دهندگان خدمات شرکت داشتند که از میان پزشکان، پرستاران، ماماها، درمانگران توان بخشی و نیز دانش آموختگان رشته بهداشت عمومی انتخاب شده بودند. ابزار تحقیق، پرسش نامه سنجش فرایند مراقبت برای ارائه دهندگان خدمت بود. پس از تکمیل این پرسش نامه توسط شرکت کنندگان در تحقیق، داده های حاصل، با نسخه ۲۲ نرم افزار IBM SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نتایج نشان داد میانگین مولفه های پرسش نامه سنجش فرایند مراقبت، بین زنان و مردان ارائه دهنده خدمت، با یکدیگر اختلاف معنادار آماری ندارد. میانگین مولفه های پرسش نامه مراقبت در ارائه اطلاعات کلی در گروه پزشکی به لحاظ آماری، معنادار و بیشتر از گروه علوم پایه است. میانگین نمره مولفه های نشان دادن حساسیت بین فردی، ارائه اطلاعات کلی و میانگین نمره کل در مراکز مختلف ارائه دهنده خدمت با یکدیگر اختلاف معنادار آماری دارند. همچنین میانگین نمره مولفه های نشان دادن حساسیت بین فردی، ارائه اطلاعات کلی و نیز میانگین نمره کل پرسش نامه فرایند مراقبت در مراکز خصوصی به لحاظ آماری، معنادار و بیشتر از مراکز دولتی است. اختلاف میانگین مولفه های نشان دادن حساسیت بین فردی، رفتار محترمانه با مردم، ارائه اطلاعات کلی و اختلاف میانگین نمره کل پرسش نامه فرایند مراقبت در گروه های مختلف سنی شرکت کنندگان با یکدیگر نیز از نظر آماری معنادار هستند و میانگین همین مولفه ها در رشته های مختلف با یکدیگر آمار مختلفی را نشان می دهند. نتیجه گیری پاسخ های شرکت کنندگان نشان داد مراکز درمانی و توان بخشی از لحاظ رفتار محترمانه با مراجعان خوب عمل می کنند، ولی ارائه اطلاعات کلی و نشان دادن حساسیت بین فردی از زمینه های نسبتا ضعیف آن هاست. میانگین این مولفه ها و همچنین میانگین نمره کل پرسش نامه در رشته های توان بخشی، بیشترین میزان را داشته است و بعد از آن به ترتیب رشته های پزشکی و دیگر رشته های کادردرمانی، حائز رتبه بودند. لازم است که آموزش کادر درمانی و توان بخشی بر حیطه هایی که ضعیف بوده است، بیشتر متمرکز شود تا بدین ترتیب بتوان کیفیت خدمات مبتنی بر خانواده را افزایش داد.

کلیدواژه ها:

Family-centered approach ، Measurement of care process ، Service providers ، رویکرد خانواده محور ، سنجش فرایند مراقبت ، ارائه دهندگان خدمت